آیین جهانی بهایی

[Alt+R for Date]

[Document Title]

17

ﺻﻔﺤﮫ

اﺻﻞ ﻣﻈﮭﺮﯾّﺖ ﮐﮫ ﺷﺎﻟﻮدهٴ اﻟﮭﯿّﺎت ﺑﮭﺎﺋﯽ اﺳﺖ ﮐﻠﯿﺪ ﺣﻞّ ﺑﻐﺮﻧﺞ ھﺎ و دﺷﻮاری ھﺎﺋﯽ اﺳﺖ ﮐﮫ در طﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ادﯾﺎن ﺑﺎ ﻋﺚ ﺳﻮءﺗﻔﺎھﻤﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ادﯾﺎن و ﮐﺘﺐ ﻣﻘﺪّﺳﮫٴ آن ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭼﻨﺎﻧﮑﮫ دﯾﺪﯾﻢ اﻣﺮ ﺑﮭﺎﺋﯽ از ﻣﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاھﺪ ﮐﮫ ﺑﮫ ﺣﻘﺎﺋﻖ اﺷﯿﺎء ﯾﻌﻨﯽ ﺟﮭﺖ ﺗﺠﻠّﯽ اراده و ﻣﺸﯿّﺖ اﻟﮭﯽ ﺗﻮﺟّﮫ ﮐﻨﯿﻢ. اﯾﻦ اﻣﺮ ادراک ﻣﻌﺎﻧﯽ راﺳﺘﯿﻦ و ﭘﻨﮭﺎن ﮐﺘﺐ ﻣﻘﺪّﺳﮫ را ﺑﺮای ﻣﺎ آﺳﺎن ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐ ﮫ ﻣﺘﺄﺳّﻔﺎﻧﮫ رؤﺳﺎء و ﭘﯿﺮوان ادﯾﺎن ﮔﺬﺷﺘﮫ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﭘﯿﺎم دﯾﺎﻧﺖ ﺧﻮد از ﺣﻘﯿﻘﺖ دﯾﻦ ﻏﻔﻠﺖ ﮐﺮده و ﺻﺮﻓﺎً ﺑﮫ ظﻮاھﺮ آن ﺗﻤﺴّﮏ ﮐﺮده اﻧﺪ. در ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﻤﺴﻮﺧﯽ از دﯾﻦ، اﻣﺮ اﻟﮭﯽ و ارادهٴ رﺑّﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﺧﺎصّ اﺣﮑﺎم و ﺷﺮاﺋﻊ ﯾﮏ دﯾﺎﻧﺖ ﻣﺨﺼﻮص اﺷﺘﺒﺎه ﻣﯽ ﮔﺮدد و در ﻧﺘﯿﺠﮫٴ اﯾﻦ اﻓﺮاد دﯾﺎﻧﺖ ﺧﻮد را ﺗﻨﮭﺎ دﯾﺎﻧﺖ ﺣﻖّ داﻧﺴﺘﮫ و ﭘﯿﺮوان ادﯾﺎن دﯾﮕﺮ را ﮔﻤﺮاه و ﺑﺎطﻞ ﺗﻠﻘّﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺑﮫ ﻋﻼوه ﭘﯿﺮوان ھﻤﮫٴ ادﯾﺎن دﯾﺎﻧﺖ ﺧﻮد را آﺧﺮﯾﻦ دﯾﻦ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ و ھﺮ ﯾﮏ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﮫ ﮐﻼﻣﯽ از ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪّس ﺧﻮد ﻧﻈﺮﯾّﮫٴ ﺧﻮد را ﺻﺤﯿﺢ و اﻧﮑﺎرﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻣﯽ داﻧﺪ. اﻣّﺎ ھﺮ دو ﺗﻌﺒ ﯿﺮ ﺑﮫ اﻋﺘﻘﺎد دﯾﺎﻧﺖ ﺑﮭﺎﺋﯽ ﻏﻠﻂ اﺳﺖ و ھﺮ دو ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻘﻠﯿﻞ ارادهٴ ﻣﺘﻌﺎﻟﯽ اﻟﮭﯽ ﺑﮫ ﺷﮑﻞ ﺧﺎصّ و ﺗﺎرﯾﺨﯽ ظﮭﻮر آن اراده در ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺸﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﮫ ﺑﺮ طﺒﻖ دﯾﺎﻧﺖ ﺑﮭﺎﺋﯽ ﺣﻘﯿﻘﺖ ھﻤﮫٴ اﺷﯿﺎء و ﺣﻘﯿﻘﺖ ھﻤﮫٴ ادﯾﺎن ﯾﮑﯽ اﺳﺖ و آن ﺣﻘﯿﻘﺖ واﺣﺪ ﻧﮫ ﺷﮑﻞ ﺑﺨﺼﻮص اﺣﮑﺎم ادﯾﺎن ﯾﺎ ﺟﻨﺒﮫٴ ﺑﺸﺮی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺑﻠﮑﮫ ﻧﻔﺲ اراده و اﻣﺮ اﻟﮭﯽ اﺳﺖ. اﻣﺮ اﻟﮭﯽ و ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺸﺘﺮک ھﻤﮫٴ اﻧﺒﯿﺎء ﺧﺎرج از درک و اﺣﺎطﮫ و دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﺸﺮ و ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ. اﻣّﺎ آﻧﭽﮫ ﮐﮫ آدﻣﯽ ﺑﺂن دﺳﺘﺮﺳﯽ دارد ظﮭﻮر و ﺗﺠﻠّﯽ و ﺟﻠﻮهٴ اﻣﺮ اﻟﮭﯽ در ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺸﺮﺳﺖ. اﯾﻦ ظﮭﻮر و ﺗﺠﻠّﯽ اﻣﺮی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺗ ﺪرﯾﺠﯽ، ﻣﺘﺤﻮّل و ﻣﺘﮑﺎﻣﻞ اﺳﺖ و ﺑﺎزاء ﺗﮑﺎﻣﻞ اﻧﺴﺎن و ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺷﮑﻞ ھﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﺨﻮد ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. در ﻧﺘﯿﺠﮫ اﻧﺒﯿﺎء اﻟﮭﯽ دارای دو ﺟﻨﺒﮫ اﻧﺪ ﯾﮑﯽ ﺟﻨﺒﮫٴ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﯾﺸﺎن ﮐﮫ آن اﻣﺮ اﻟﮭﯽ و ﻣﺸﯿّﺖ رﺑّﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﮫ در اﯾﻦ ﺟﮭﺖ ھﻤﮫ ﻣﺸﺘﺮک و واﺣﺪﻧﺪ و دﯾﮕﺮ ﺟﻨﺒﮫٴ ﺗﻔﺼﯿﻞ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﮑﻞ ﺑ ﺨﺼﻮص ظﮭﻮر آن اﻣﺮ اﻟﮭﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت ﻣﺘﺤﻮّل و ﻣﺘﮑﺎﻣﻞ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺸﺮ. در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺣﻀﺮت ﺑﮭﺎءﷲّ در ﮐﺘﺎب اﯾﻘﺎن ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ:

ًﻣﻌﻤﻮﻻ

از ﻗﺒﻞ دو ﻣﻘﺎم از ﺑﺮای ﺷﻤﻮس ﻣﺸﺮﻗﮫ از ﻣﺸﺎرق اﻟﮭﯿّﮫ ﺑﯿﺎن ﻧﻤﻮدﯾﻢ ﯾﮑﯽ ﻣﻘﺎم ﺗﻮﺣﯿﺪ و رﺗﺒﮫٴ ﺗﻔﺮﯾﺪ... و ﻣﻘﺎم دﯾﮕﺮ ﻣﻘﺎم ﺗﻔﺼﯿﻞ و ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻠﻖ و رﺗ ﺒﮫٴ ﺣﺪودات ﺑﺸﺮﯾّﮫ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ھﺮ ﮐﺪام را ھﯿﮑﻠﯽ ﻣﻌﯿّﻦ و اﻣﺮی ﻣﻘﺮّر و ظﮭﻮری ﻣﻘﺪّر و ﺣﺪودی ﻣﺨﺼﻮص اﺳﺖ ﭼﻨﺎﻧﭽﮫ ھﺮ ﮐﺪام ﺑﮫ اﺳﻤﯽ ﻣﻮﺳﻮم و ﺑﮫ وﺻﻔﯽ ﻣﻮﺻﻮف و ﺑﮫ اﻣﺮی ﺑﺪﯾﻊ و ﺷﺮﻋﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﻣﺄﻣﻮرﻧﺪ...ﻧﻈﺮ ﺑﮫ اﺧﺘﻼف اﯾﻦ ﻣﺮاﺗﺐ و ﻣﻘﺎﻣﺎت اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﯿﺎﻧﺎت و ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﮫ از آن ﻣﻨﺎ ﺑﻊ ﻋﻠﻮم ﺳﺒﺤﺎﻧﯽ ظﺎھﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد ﻓﯽ ّواﻻ اﻟﺤﻘﯿﻘﮫ ﻧﺰد ﻋﺎرﻓﯿﻦ ﻣﻌﻀﻼت ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻟﮭﯿّﮫ ﺟﻤﯿﻊ در ﺣﮑﻢ ﯾﮏ ﮐﻠﻤﮫ ﻣﺬﮐﻮر اﺳﺖ. 25

ﺗﺼﻮﯾﺮ اﻣﺮ ﺑﮭﺎﺋﯽ از دﯾﻦ و ﺣﻘﯿﻘﺖ آن روش ﻧﻮﯾﻨﯽ در ﺑﺮرﺳﯽ ادﯾﺎن ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آورد ﮐﮫ اﺷﺘﺒﺎھﺎت ﮔﺮوه ھﺎی ﻣﺘﻌﺎرض در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﯾﺎﻧﺖ را از ﻣﯿﺎن ﻣﯽ ﺑﺮد . اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻨﯿﺎدﮔﺮاﺋﯽ و ظﺎھﺮﮔﺮاﺋﯽ ﻣﺬھﺒﯽ آن اﺳﺖ ﮐﮫ دﯾﻦ را ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻌﻨﻮان ارادهٴ اﻟﮭﯽ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺮده و ﻟﺬا از ﺟﻨﺒﮫٴ ﺗﺎرﯾﺨﯽ آن ﮐﮫ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﺷﺮاﺋﻂ زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن و ﻧﯿﺎزھﺎی ﻣﺘﮑﺎﻣﻞ ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﮫ اﺣﮑﺎم و ﺷﺮاﺋﻊ دﯾﻦ ﺧﻮد را اﺣﮑﺎم و ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻄﻠﻖ اﺑﺪی داﻧﺴﺘﮫ و ﻟﺬا ﻧﮫ ﺗ ﻨﮭﺎ از ﻋﺮﻓﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺟﺪﯾﺪ ﻣﺤﺮوم ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻠﮑﮫ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺑﺮای ﺳﻨّﺖ ّﭘﺮﺳﺘﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻣﻨﻊ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻓﺮھﻨﮕﯽ و ﺧﻼ ﻗﯿّﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﮔﺮدد. اﻣّﺎ ﻋﮑﺲ اﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎه را اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﻣﺎدّی و دﯾﻦ ﺳﺘﯿﺰی ﮐﮫ ﺑﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺷﻨﺎﺳﯽ دﯾﻦ ﻣﯽ ﭘﺮدازﻧﺪ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﮫ اﯾﺸﺎن دﯾﻦ را ﺻﺮﻓﺎً اﻣﺮی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻧﻌﮑﺎﺳﯽ از ﺷﮑﻞ ﺧﺎصّ ﯾﮏ ﻓﺮھﻨﮓ ﻗﻠﻤﺪاده ﮐﺮده و در ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻋﺎﻣﻞ وﺣﯽ اﻟﮭﯽ و ارادهٴ ازﻟﯽ رﺑّﺎﻧﯽ را در ﺗﻘﻮﯾﻢ دﯾﺎﻧﺖ اﻧﮑﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﮫ ﻧﺘﯿﺠﮫٴ ان ھﻢ ﻧﻔﯽ ﺣﻘﯿﻘﺖ راﺳﺘﯿﻦ دﯾﺎﻧﺖ و ﺗﻘﻠﯿﻞ دﯾﻦ ﺑﮫ ﺳﻨّﺖ ھﺎی راﮐﺪ واﯾﺴﺘﺎی ﻓﺮھﻨﮕﯽ اﺳﺖ. اﻣّﺎ دﯾﺎﻧﺖ ﺑﮭﺎﺋﯽ دﯾﺎﻧﺖ را ﺣﺎﺻﻞ ﯾﮏ ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺗﻔﺎﻋﻞ ﻣﯽ داﻧﺪ

اﯾﻦ ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺗﻔﺎﻋﻞ ﻋﺒﺎرت از ارﺗﺒﺎطﯽ ﻣﯿﺎن اﻣﺮ ازﻟﯽ اﻟﮭﯽ و ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت ﺗﺤﻮلّ و ﻧﯿﺎزھﺎی ﺧﺎص و ﻣﺘﻐﯿّﺮ ﺟﺎﻣﻌﮫٴ ﺑﺸﺮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﮫ در ﺑﺮرﺳﯽ ھﺮ دﯾﻦ ﺑﺨﺼﻮﺻﯽ ﺑﺎﯾﺪ ھﻢ ﺑﮫ ﺣﻘﯿﻘﺖ دﯾﻦ ﯾﻌﻨﯽ اﻣﺮ اﻟﮭﯽ ﺗﻮﺟّﮫ ﻧﻤﻮد و ھﻢ آﻧﮑﮫ آن ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﺧﺎصّ ﺟﻠﻮ هٴ آن اﻣﺮ اﻟﮭﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﺧﺎصّ اﺣﮑﺎم و ﻣﺪﻧﯿّﺖ ﺑﺨﺼﻮص آن ﻋﺼﺮ اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻨﻤﻮد. ﻧﺘﯿﺠﮫٴ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺑﺪﯾﻌﯽ آن اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﺮای ﻓﺮد ﺑﮭﺎﺋﯽ ﺗﻀﺎد و ﺳﺘﯿﺰ ﻣﯿﺎن ادﯾﺎن ﺟﺎی ﺧﻮد را ﺑﮫ اﺻﻞ وﺣﺪت ادﯾﺎن و ﮐﺘﺐ ﻣﻘﺪّﺳﮫ ﻣﯽ ﺳﭙﺎرد و ﻣﺴﺎﺑﻘﮫٴ ﺑﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺮﺗﺮی و ﺑﮭﺘﺮی ﻣﯿﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺑﮫ اﺻﻞ وﺣﺪت اﻧﺒﯿﺎی اﻟﮭﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد. و از ﻟﺰوم ﺻﻠﺢ و ﻣﻌﺎﺷﺮت و دوﺳﺘﯽ و آﺷﺘﯽ ﻣﯿﺎن ھﻤﮫٴ ادﯾﺎن ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ. ﻋﻠّﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ آﻧﺴﺖ ﮐﮫ ﺑﮭﺎﺋﯽ در ﻧﮕﺎه ﺑﮫ دﯾﻦ ﺑﮫ ﺣﻘﯿﻘﺖ دﯾﻦ ﻧﺎظﺮ اﺳﺖ و ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻣﯽ داﻧﺪ ﮐﮫ آن ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺟﻠﻮهٴ ﺧﺎصّ و ﺗﺎرﯾﺨﯽ آن ﺣﻘﯿﻘﺖ اﺷﺘﺒﺎه و ﻣﻐﻠﻮط ﻧﻤﺎﯾﺪ.

ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﮫ اﻟﮭﯿّﺎت ﺑﮭﺎﺋﯽ ﺑﺠﺎی ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﯽ و ﺳﺘﯿﺰ و ﺧﺼﻮﻣﺖ رﯾﺸﮫٴ ﮐﯿﻨﮫ و ﺿﻐﯿﻨﮫٴ ﻣﺬھﺒﯽ را از ﻣﯿﺎن ﺑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ

25 ﺣﻀﺮت ﺑﮭﺎءﷲّ ، ﮐﺘﺎب اﯾﻘﺎن ص ،

۱۱۷