رساله مدنیه عبدالبهاء

اﺳﮑﻧدرﯾﮫ ﮐﮫ ﻓﯽ اﻟﺣﻘﯾﻘﮫ ﺗﺎج ﻣدن اﺳﻼﻣﯾﮫ ﺑود و ﺑﻣﺛﺎﺑﮫ ﻋروس ﺑود ﻣﺎﺑﯾن ﻣﻣﺎﻟﮏ و دﯾﺎر از ﺳطوت ﻣداﻓﻊ اﻧﮕﻠﯾس از اﺛواب اﻣﻧﯾت و اطﻣﯾﻧﺎن و ﻋزت و ﻋﻣﺎر ﻋﺎری ﻣﺷﺎھده ﺷد. در ده ﺳﺎﻋت ﻋﺎﻟﯾﮭﺎ اﺳﻔﻠﮭﺎ ﺑظﮭور رﺳﯾد. اھل وطن در ﮐﻣﺎل ﺿﻌف و اﺟﻧﺑﯾﮫ ﺑﻐﺎﯾت ﻗوی و ﻏﺎﻟب... دول اﺟﻧﺑﯾﮫ ﺑر ﺳر ﻣﺻر ھﺟوم ﻧﻣوده اﻧد... 33 اﮔرﭼﮫ در ﻗرن ﻧوزدھم ﺷﻣﺎر اﻧدﮐﯽ از ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن ﻣﺎﻧﻧد ﺟﻣﺎل اﻟدﯾن اﺳدآﺑﺎدی در ﺑر ر ﺳﯾﮭﺎی ﺧود ﺑﮫ ﻋﺎﻣل اﺳﺗﻌﻣﺎر ﺗوﺟﮫ ﮐردﻧد اﻣﺎ ﺑﯾﺷﺗر ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن دﯾن ﺳﺗﯾز ﻗرن ﻧوزدھم اﯾران ﺑرای ﻏرب ﺗﻧﮭﺎ ﻧﻘﺷﯽ ﻣﺛﺑت ﻗﺎﺋل ﺑودﻧد . ﺑر ﻋﮑس در ﻧﯾﻣﮫ ﻓرن ﺑﯾﺳﺗم ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن اﯾ راﻧﯽ ﭼﮫ ﻣﺎرﮐﺳﯾﺳت و ﭼﮫ دﯾﻧﯽ ، ھﻣﺎﻧﮕوﻧﮫ ﮐﮫ ﻏرب را ﺑﮫ ﺳﯾﺎﺳﺗﮭﺎی اﺳﺗﻌﻣﺎری ﺗﻘﻠﯾل دادﻧد ﺳﺑب اﺻﻠﯽ واﭘس ﮔراﺋﯽ اﯾران را ھم اﺳﺗﻌﻣﺎر ﻏرﺑﯽ داﻧﺳﺗﻧد. رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺑرﻋﮑس ھم ﺟﻧ ﺑﮫ ھﺎی ﻣﺛﺑت و ﻣﻧﻔﯽ ﻏرب را ﺗذﮐر ﻣﯽ دھد و ھم ﺑر ﻋﻠل داﺧﻠﯽ واﭘس ﮔراﺋﯽ اﯾران ھم ﺗﺄﮐﯾد ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد. اﻣﺎ رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ و دﻋوت آن ﺑﮫ ﺻﻠﺢ و اﻣﻧﯾت دﺳﺗﮫ ﺟﻣﻌﯽ ﻧﻔﯽ راﺳﺗﯾن ﻓرھﻧﮓ و ﺳﯾﺎﺳت اﺳﺗﻌﻣﺎر اﺳت ﭼرا ﮐﮫ زﯾر ﺑﻧﺎی ﻋﯾﻧ ﺟﯽ ﻧﮓ و اﻣﭘرﯾﺎﻟﯾزم را ﻣورد ﭘرﺳش ﻗرار ﻣﯽ دھد. اﯾن زﯾر ﺑﻧﺎ ﻓرھﻧﮓ ﺗﻌﺻب و ﺳﺎﺧﺗﺎر ھرج و ﻣرج ﺑﯾن اﻟﻣ ﻠﻠﯽ ﯾﻌﻧﯽ ﺣﮑوﻣت ﻗﺎﻧون ﺟﻧﮕل ﯾﺎ ھوا ﺑر رواﺑط ﻣﯾﺎن ﮐﺷورھﺎﺳت. رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﭼﻧﺎﻧﮑﮫ دﯾدﯾم ﻣردم ﺟﮭﺎن را دﻋوت ﻣﯽ ﮐﻧد ﮐﮫ از ﻣﻧطﻖ ﺟﻧﮕل ﺑﮫ ﻣﻧطﻖ اﻣﻧﯾت دﺳﺗﮫ ﺟﻣﻌﯽ ﮐﮫ اﺳﺗﻌﻣﺎر را ﻧ ﺎﻣﻣﮑن ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد ﺣرﮐت ﮐﻧﻧد. اﻣﺎ از آن ﮔذﺷﺗﮫ، رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﮔﻔﺗﺎری اﺳت در طرد ﻓرھﻧﮓ ﺗﻌﺻب و از اﯾن ﺟﮭت اﺳت ﮐﮫ ﮔﻔﺗﺎر ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء ﺑر ﺧﻼف ﻧوﺳﯾﻧدﮔﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻧد ﺟﻣﺎل اﻟدﯾن اﺳدآﺑﺎدی ﺗﻧﮭﺎ ﺑﮫ ﺷﻌﺎر دادن ﻋﻠﯾﮫ اﺳﺗﻌﻣﺎر ﻧﻣﯽ ﭘردازد ﺑﻠﮑﮫ ﺑراﺳﺗﯽ زﯾر ﺑﻧﺎی ﻓرھﻧﮕﯽ آﻧرا ﻣورد ﭘرﺳش ﻗرار ﻣ ﯽ دھد. ﺑرای ﺷﻧﺎﺧﺗن وﯾژﮔﯽ ﯾﮕﺎﻧﮫ ﮔﻔﺗﺎر ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء در ﺑﺎره راﺑطﮫ ﺗﻌﺻب ﺑﺎ ﺟﻧﮓ و ﺳﺗم و اﺳﺗﻌﻣﺎر ﺑﺎ ﯾد ﺑﮫ ﺗﻔﮑﯾﮏ ظ رﯾف و ﻗﺎطﻊ ﻣﯾﺎن ﺗﻌﺻب و ﻏﯾرت در رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺗوﺟﮫ ﻧﻣﺎﺋﯾم . رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺳرﺗﺎﺳر اﻧﺗﻘﺎد از ﺗﻌﺻب از ﺟﻣﻠﮫ ﺗﻌﺻب ﻣذھﺑﯽ اﺳت در ﺣﺎﻟﯾﮑﮫ ھﻣﮫ رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﮐوﺷﺷﯽ ﺑﮫ ﺑﯾدا ر ﺳﺎﺧﺗن ﻏﯾرت و ھﻣت ﻣﻠﯽ اﯾراﻧﯾﺎن اﺳت. رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﻏﯾرت و ھﻣت را ﻣﺎﯾﮫ ﭘﯾﺷرﻓت و ﺗﻣدن ﻣﯽ ﺷﻣﺎرد در ﺣﺎﻟﯾﮑﮫ ﺗﻌﺻب را وﯾراﻧﮕر و ﺧردﺳﺗﯾز و ﺳرﮐوﺑﮕر داﻧﺳﺗﮫ و آﻧرا ﺳﺑب اﺻﻠﯽ واﭘس ﮔراﺋﯽ اﯾران ﻣﯽ داﻧد. ﺗﻌﺻب از واژه ﻋﺻﺑﮫ ﺑﮫ ﻣﻌﻧﺎی ﮔروه آﻣده اﺳت و ﺑﮫ اﯾن ﻣﻌﻧﺎﺳت ﮐﮫ آدﻣﯽ ﺗﻣﺎﻣﯾ ت ھوﯾت ﺧود را ﺑﮫ ﯾﮏ ﮔروه ﺗﻘﻠﯾل ﻣﯽ دھد. در ﭼﻧﯾن ﺷراﯾطﯽ دﯾﮕر ﮔروھﺎ ﺗﻧﮭﺎ ﺑﻌﻧوان ﺑﯾﮕﺎﻧﮫ و دﺷﻣن ﺗﻌرﯾف ﻣﯽ ﮔردﻧد و ﺑﮫ اﺑزاری ﺑرای ﭘﯾﺷﺑرد ﺧواﺳﺗﮫ ھﺎی ﮔروه ﺧود ﺗﺑدﯾل ﻣﯽ ﮔردﻧد. ﺑرای ھﻣﯾن اﺳت ﮐﮫ ﺗﻌﺻب ﭼﺷم ﺑﯾﻧﺎ را ﮐور ﻣﯽ ﮐﻧد و ھر ﻧوع ظﻠم و ﺗﺑﻌﯾض و ﺳﺗم را ﺗوﺟﯾﮫ ﻣﯽ ﮐﻧد. ا ﺧﻼق ﺗﻧﮭﺎ در درون ﮔروه ﺧود ﮐﺎرﺑرد دارد و در ﺑﺎره ﺑﯾﮕﺎﻧﮕﺎن ﮐﺎر ﺑرد ﻗواﻋد اﺧﻼﻗﯽ ﺑﯽ رﺑط ﻣﯽ ﮔردد . آﺷﮑﺎر اﺳت ﮐﮫ ھم ﺗﻌﺻب دﯾﻧﯽ و ھم ﺗﻌﺻب ﻣﻠﯽ زﯾر ﺑﻧﺎی ﻓرھﻧﮓ اﺳﺗﻌﻣﺎر ﺎ و ﺗﮭ ﺟم و ﭼﭘﺎول دﯾﮕر ﮐﺷورھﺎﺳت ﮐﮫ ﯾﮑﯽ ﺑﮫ اﺳم ﺑرﺗری دﯾﻧﯽ و ﺟﮭﺎد ﻋﻠﯾﮫ ﮐﻔﺎر ﺳﻠطﮫ ﺑر دﯾﮕران را ﻓﺿﯾﻠت ﻣﯽ ﺷﻣﺎرد و دﯾﮕر ی ﺑﻧﺎم وطن ﭘرﺳﺗﯽ ﺷرف و اﻓﺗﺧﺎر را در ﺗﺻرف و ﻏﺎرت و وﯾراﻧﯽ دﯾﮕر ﻣردﻣﺎن ﻣﯽ ﯾﺎﺑد. ﺣﻘﯾﻘت اﯾﻧﺳت ﮐﮫ ﻧﻔ ﯽ اﺳﺗﻌﻣﺎر و اﻣﭘرﯾﺎﻟﯾزم ﺗﻧﮭﺎ در ﺻ ورﺗﯽ اﻣﮑﺎن ﭘذﯾر اﺳت ﮐﮫ ﻣﺎ وطن دوﺳﺗﯽ و دﯾن دوﺳﺗﯽ را ﺑﺎ دوﺳت داﺷﺗن ﻧوع اﻧﺳﺎن و ﺑﺎور ﺑﮫ ﺣﻘوق ﺑراﺑر ھﻣﮫ ﻣردﻣﺎن ﮭﺎن ھﻣر ﺟ اه ﻧﻣﺎﺋﯾم. در ﻏﯾر اﯾﻧﺻورت وطن دوﺳﺗﯽ ﺑﮫ ﺳﺎدﮔﯽ ﺑﮫ ﻓرھﻧﮓ ددﻣﻧﺷﯽ و اﺳﺗﻌﻣﺎر ﻣﻧﺣط ﻣﯽ ﮔردد. ﺑر ﻋﮑس ﻏﯾرت و ھﻣت و ﻋﺷﻖ ﺑﮫ وطن ﺑﮭﻣراه اﺣﺗرام و ﻋﺷﻖ ﺑ ﮫ ھﻣﮫ ﻣردم ﺟﮭﺎن ﺑﮫ ﭘﯾﺷرﻓت ﺗﻣدن در داﺧل ﮐﺷورھﺎ و ﺻﻠﺢ در رواﺑط ﻣﯾﺎن ﮐﺷورھﺎ ﺑدل ﻣﯽ ﮔردد. ﺑﻌﻧوان ﻣﺛﺎل، اﮔر ﭼ ﮫ ﺟﻣﺎل اﻟدﯾن اﺳ د آﺑﺎدی ﺷﻌﺎرھﺎی ﺿ د اﺳﺗﻌﻣﺎری زﯾﺎد ﻣﯽ دھد و اﮔر ﭼﮫ ﺑراﺳﺗﯽ ھم ﺑﺎ اﺳﺗﻌﻣﺎر اﻧ ﮕ ﻠﺳﺗﺎن در ﺳﺗﯾز ﺑود وﻟﯽ اﻧدﯾﺷﮫ او اﻧدﯾﺷﮫ اﺳﺗﻌﻣﺎر ﺳﺗﯾز ﻧﺑود. ﺳﺑب اﯾن اﻣر اﯾن ﺑود ﮐﮫ ﻓرھﻧﮓ او ﻓرھﻧﮓ ﺗﻌﺻب ﺑود. ﺑﻌﻧوان ﻧﻣوﻧﮫ، در رﺳﻠﮫ ﻧ ﯾﭼرﯾﮫ ﺧود اﺳدآﺑﺎدی ﺑﺎور ﺑﮫ ﺑرﺗری اﺳﻼم ﺑر دﯾﮕر ادﯾﺎن، ﺑرﺗری ﻣﺳﻠﻣﺎﻧﺎن در ﺟﮭﺎن دﯾﮕر، و ﺑرﺗری اﻧﺳﺎن ﺑﮫ ﺣﯾوان را زﯾر ﺑﻧﺎی ﺟﮭﺎن ﺑﯾﻧﯽ ﺧود داﻧﺳﺗﮫ و ﺑﮫ ھﻣﯾن دﻟﯾل از ھر ﭼﮫ ﮐﮫ ﺑﺎ ﺳﻧﺗﮭﺎی اﺳﻼﻣﯽ در ﺗﻧش ﺑﺎﺷد ﺑﯾزار اﺳت. وی ﺑﮫ ھﻣﯾن دﻟﯾل ﻧﮭﺿت روﺷﻧﮕراﺋﯽ ﻓراﻧﺳﮫ را ﻋﺎﻣل واﭘس ﮔراﺋﯽ اروﭘﺎ داﻧﺳﺗﮫ، ﻧﮭﺿت ﺑراﺑر ی ﺣﻘوق زﻧﺎن را وﯾراﻧﮕر ﺟﮭﺎن ﯾﺎﻓﺗﮫ و دﻣﮑراﺳﯽ را ﺑﺎ ﺗﻣدن در ﺳﺗﯾز ﻣﯽ ﯾﺎﺑد. ﺑﮫ ھﻣﯾن دﻟﯾل اﺳت ﮐﮫ اﺳد آﺑﺎدی ھرﮔز ﺑﺎ ﻧﻔس اﺳﺗﻌﻣﺎر در ﺳﺗﯾز ﻧﺑود و در ﻧﺗﯾﺟﮫ ﻧﮫ ﺑﺎ اﺳﺗﻌﻣﺎر روﺳﯽ ﻣﺳﺋﻠﮫ ای داﺷت و ﻧﮫ ﺑﺎ ﺗﺳﻠط ﻋﺑداﻟﺣﻣﯾد ﻣﺳﺗﺑد ﻋﺛﻣﺎﻧﯽ ﺑر اﯾران ﺑﮫ اﺳم ﭘﺎن اﺳﻼﻣﯾﺳم ﻣﺧﺎﻟﻔ ﺗﯽ ﻧﻣ ود و ﻧﮫ در ھﺟوم ﻧظﺎﻣﯽ و ﺗﺳﺧﯾر ﮐﺷورھﺎی ﮔوﻧﺎﮔون از ﺟﻣﻠﮫ اﯾران، ھﻧدوﺳﺗﺎن ﯾﺎ ﮐﺷورھﺎی ﻏرﺑﯽ ﺗوﺳط ﻟﺷﮑرھﺎی اﺳﻼﻣﯽ ﺑﮫ ﻧﺎم ﺟﮭﺎد اﺷﮑﺎﻟﯽ ﻣﯽ دﯾد. ﺑﮫ ﻋﺑﺎرت دﯾﮕر ﺑﯾﺷﺗر ﮐﺳﺎﻧﯽ ﮐﮫ ﺷﻌﺎرھﺎی ﺿد اﺳﺗﻌﻣﺎری ﻣﯽ دھﻧد ﺑﺎ اﯾن ﻣطﻠب ﮐﮫ ﮐﺷور ﯾﺎ دﯾن ﺧودﺷﺎن ﺟﮭﺎﻧﮕﯾر و ﺟﮭﺎﻧﮕﺷﺎ ﺑﺎﺷد ﻣﺳﺋﻠﮫ ای ﻧدارﻧد و ﻧﻣﯽ ﻓﮭﻣﻧد ﮐﮫ ﺗ ﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﮫ اﯾن ﻓرھﻧﮓ ﺗﻌﺻب دﯾﻧﯽ و ﻣﻠﯽ ﺑر ﻣردم ﺟﮭﺎن ﭼﯾره ﺑﺎﺷد ﻧطﺎم ﺟﮭﺎن ﻧظﺎم ﺟﻧﮕل و اﺳﺗﻌﻣﺎر ﺧواھد ﺑود. ﻧﻘد رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ھم از ﻓرھﻧﮓ ﺗﻌﺻب و ھم از ﺳﺎﺧﺗﺎر ھرج و ﻣرج ﺟﮭﺎﻧﯽ ﻧﻔﯽ راﺳﺗﯾن ھﻣﮫ ﻧوع اﺳﺗﻌﻣﺎر اﺳت ﮐﮫ وطن دوﺳﺗﯽ و دﯾن دوﺳﺗﯽ را ﺑﺎ ﻓرھﻧﮓ ﺣﻘوق ﺑﺷر و دوﺳﺗﯽ ﻧوع اﻧ ﺳﺎن ﺑﮭم ﻣﯽ آ ﻣﯾزد و ﺗﻣدن راﺳﺗﯾن را ﭼﮫ در ﻏرب و ﭼﮫ در اﯾران در ﺳﺎﯾﮫ ﭼﻧﯾن ﻓرھﻧﮕﯽ ﻣﯾﺳر ﻣﯽ ﺑﯾﻧد. اﮔر ﭼﮫ رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺗﻌﺻب را ﻧﮑوھش ﻣﯽ ﮐﻧد و آﻧرا ﺑﮭﻣراه ﻓرھﻧﮓ ﺗﻘﻠﯾد از وﯾژﮔﯾﮭﺎی ﻓرھﻧﮓ آﺧوﻧد ﻣﺣور ﻣﯽ ﺑﯾﻧد وﻟﯽ ﺳرﺗﺎﺳر رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺳﺗﺎﯾش ﻏﯾرت و ھﻣت ﻣﻠﯽ اﯾراﻧﯾﺎن اﺳت ﮐﮫ ﮔذﺷﺗﮫ ﺷﮑوھﻣﻧد ﺧود را ﺑﮫ ﯾﺎد آ ورﻧد و از ﺳﻧﺗﮭﺎی ﻣﺛﺑت ﺧود ﺑﮭره ﺑﮕﯾرﻧد و ﺑﮫ ﺧﻼﻗﯾت ﻓرھﻧﮕﯽ ﮐﮫ در ﺗﺎرﯾﺦ اﯾران ﺑﻔراوان دﯾده ﻣﯽ ﺷود ﺑﺎز ﮔردﻧد. از ﻣﮭﻣﺗرﯾن وﯾژﮔﯾﮭﺎی رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ آﻧﺳ ﮑﮫ ﺗ ﭘﯾش ﻓرض

33 ﺑﮭﺎءﷲ، ﻣﺟﻣوﻋﮫ ﮐﺗﺎﺑﮭﺎی ﺳﺑز 28:497 .