رساله مدنیه عبدالبهاء

اﺑزاری ﺑرای ﮐﺳب ﺛروت ﺑﮫ ھر وﺳﯾﻠﮫ ﮐﮫ ﻣﻣﮑن ﺑﺎﺷد و "ﺟﻣﻊ زﺧﺎرف دﻧﯾوﯾﮫ ﺑﺎیّ ﻧﺣو ﮐﺎن" 9 ﻣﻧﺣط ﻧﻣﺎﯾﻧد. ﺑﮫ ھﻣﯾن دﻟﯾل رﺳﺎﻟﮫ در اﻣور اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ ﻣدﻧﯾﮫ ﻋﻼوه ﺑر ﺗﺄﮐﯾد ﺑر ﺷراﯾط اﺧﻼﻗﯽ ﻧﻣﺎﯾﻧدﮔﺎن و ﺿرورت آﮔﺎھﯽ و ﻣﺷﺎرﮐت ﻓﻌﺎل ﻣردم 10 ، ﺑر دو ﺷرط ﻣﻧﺗ ﺧب ﺑودن و ﻣوﻗت ﺑودن اﻋﺿﺎء ھم ﺗﮑﯾﮫ ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد ﭼرا ﮐﮫ داﺋﻣﯽ ﻧﺑودن و ﻣﻧﺗﺧب ﻣردم ﺑودن ﺑﺎﻋث ﻣﯽ ﺷود ﮐﮫ اﻋﺿﺎی ﭘﺎرﻟﻣﺎن ﺑرای اﻧﺗ ﺧﺎب و ﺗﺟدﯾد اﻧﺗﺧﺎب ھم ﮐﮫ ﺷده ﮐوﺷش ﻧﻣﺎﯾﻧد ﮐﮫ ﺗﺎ ﺣدی ﺧرد و داد را رﻋﺎﯾت ﻧﻣﺎﯾﻧد: و ﺑﻧظر اﯾن ﻋﺑد ﭼﻧﺎن ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد ﮐﮫ اﮔر اﻧﺗﺧﺎب اﻋﺿﺎی ﻣوﻗّﺗﮫ در ﻣﺟﺎﻟس ﻣﻣﺎﻟﮏ ﻣﺣروﺳﮫ ﻣﻧوط ﺑرﺿﺎﯾت و اﻧﺗﺧﺎب ﺟﻣﮭور ﺑﺎﺷد اﺣﺳن اﺳت ﭼﮫ ﮐﮫ ا ﻋﺿﺎی ﻣﻧﺗﺧﺑﮫ از اﯾن ﺟﮭت ﻗدری در اﻣور ﻋدل و داد را ﻣراﻋﺎت ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾﻧد ﮐﮫ ﻣﺑﺎدا ﺻﯾت و ﺷﮭرﺗﺷﺎن ﻣذﻣوم ﮔردد و از درﺟﮫ ﺣﺳن ﺗوﺟﮫ اھﺎﻟﯽ ﺳﺎﻗط ﺷوﻧد. 11

آﻧﭼﮫ ﮐﮫ ﺑﮫ ﭘﯾﺷرﻓت ﻏرب ﻣﻧﺟر ﺷده ﺣرﮐت در ﺟﮭت اﯾن اﺻول اﺳت و آﻧﭼﮫ ﮐﮫ ﻣﺎﯾﮫ ﺧﺟﻠت و ﻧﺎرﺳﺎﺋﯽ و ﮐﺎﺳﺗﯽ در ﻏرب اﺳت ﺣﺎﺻل ﻏﻔﻠت ﻏرب از ھﻣﯾن اﺻول اﺳت. ﺑﻌﻧوان ﻧﻣوﻧﮫ ﻣﺳﺎﺑﻘﮫ ﺗ ﺳﻠﯾﺣﺎﻧﯽ د ر ﻏرب و ﺷﯾوع ﺟﻧ ﮓ و ﮐﺷﺗﺎر و ﺑرده داری و ﻧژادﭘرﺳﺗﯽ و اﺳﺗﻌﻣﺎر در ﺗﺎرﯾﺦ ﻏرب ﻣدرن ھﻣﮫ ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ ﻧﮫ از اﺻول ﺗﺟدد و ﺗﻣدن ﺑﻠﮑﮫ ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ ا ز ﺗﺟﺎوز از آن اﺻول اﺳت ﭼرا ﮐﮫ اﯾﻧﮕوﻧﮫ ﺳﯾﺎﺳﺗﮭﺎی ﺑﺷر ﺳﺗﯾز ﺑﺎ اﺻول ﺑ ر اﺑری ﺣﻘوق ھﻣﮫ اﻧﺳﺎﻧﮭﺎ و آزادی و دﻣﮑراﺳﯽ ﺳﯾﺎﺳﯽ در ﺗﻧﺎﻗض اﺳت. ﺑﻧﺎﺑ راﯾن ﭘﯾﺎم رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﻧﮫ ﺗﻘﻠﯾد از ﻏرب اﺳت و ﻧﮫ ﺳﺗﯾز ﺑﺎ ﻣظﺎھر ﻣﺛﺑت ﺗﺟدد ﻏرﺑﯽ. ﭘﯾﺎم رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﭘﯾﺎم ﻟزوم ظﮭور ﺧرد و اﺳﺗﻘﻼل ﻓﮑری و ﺑراﺑری ﺣﻘوق اﻧﺳﺎﻧﮭﺎ و طرد اﺳﺗﺑداد دﯾﻧﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ و ﻧﻔﯽ ﻓرھﻧﮓ ﺗﻘﻠﯾد و ﺗﻌﺻب و ﺳﺗﺎﯾش ﻏﯾرت و ھﻣت ﻣﻠﯽ در ﺟﮭت ﻓﻌﺎﻟﯾﺗﮭﺎی ﺧﻼق و ﻋﻠﻣﯽ و ﺻﻧﻌﺗﯽ اﺳت ﮐﮫ ﺑﮫ ﺳرﺑﻠﻧدی و ﺳراﻓرازی اﯾران ﻣﻧﺟر ﻣﯽ ﺷود. رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺑﺎرھﺎ در اﻧﺗﻘﺎد از ﻧطرﯾﮫ ﻣﻼﯾﺎن ﻣرﺗﺟﻊ ﮐﮫ اﺻﻼح و ﺗﺟدد را ﻣﻌﺎرض ﻣﻘﺗﺿﯾﺎت اﯾران ﻣﯽ ﯾﺎﺑد ﺑر وﯾژﮔﯽ ﮐﻠﯽ و اﺻوﻟﯽ ﺗﻣدن و ﺗﺟدد ﺗﺄﮐﯾد ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد . ﺑﯾﺎن زﯾر ﮐﮫ ﺑﮫ ﺑﻌﺿﯽ از اﯾن اﺻول اﺷﺎره ﻣﯽ ﮐﻧد ﻧﻣوﻧﮫ ﮐوﭼﮑﯽ از ﺑﺳﯾﺎری اﯾﻧﮕوﻧﮫ ﮔﻔﺗﺎرھﺎ در رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ اﺳت : ﺣﺎل ﭼﺷم اﻋﺗﺳﺎف را ﺑﺳﺗﮫ ﺑﻧظر ﻋدل و اﻧﺻﺎف ﺑﺎﯾد ﻣﻼﺣظﮫ ﻧﻣود ﮐﮫ ﮐدام ﯾﮏ از اﯾن اﺳﺎس ﻣﺣﮑم ﻣﺗﯾن و ﺑﻧﯾﺎن ﺣﺻﯾن رزﯾن ﻣﺑﺎﯾن ٴ ٴ اﯾران و ﻣﺧﺎﻟف ﺻواﻟﺢ ﻣﺳﺗﺣﺳﻧﮫ و ﻣﻧﺎﻓﻊ ﻋﻣوﻣﯾّﮫ ٴ ﺳﯾﺎﺳﯾّﮫ ٴ ﺣﺎﻟﯾّﮫ و ﻣﻧﺎﻓﯽ ﻟوازم ﺧﯾرﯾّﮫ ﻣﻘﺗﺿﯾﺎت ﺣﺳﻧﮫ ﺟﻣﮭور اﺳت . ٴ آﯾﺎ ﺗوﺳﯾﻊ داﯾره ﻣﻌﺎرف و ﺗﺷﯾﯾد ارﮐﺎن ﻓﻧون و ﻋﻠوم ﻧﺎﻓﻌﮫ و ﺗروﯾﺞ ﺻﻧﺎﯾﻊ ﮐﺎﻣﻠﮫ از اﻣور ﻣﺿرّه اﺳت زﯾرا ﮐﮫ اﻓراد ھﯾﺋت اﺟﺗﻣﺎﻋﯾّﮫ را از ﺣﯾّز اﺳﻔل ﺟﮭل ﺑﺎﻋﻠﯽ اﻓﻖ داﻧش و ﻓﺿل ﻣﺗﺻﺎﻋد ﻣﯾﻔرﻣﺎﯾد ؟ ٴ ﻣواﻓﻖ اﺣﮑﺎم اﻟﮭﯾّﮫ ﮐﮫ ﮐﺎﻓل ﺳﻌﺎدت ﺑ و ﯾﺎ ﺧود ﺗﺄﺳﯾس ﻗواﻧﯾن ﻋﺎدﻟﮫ ﺷرﯾّﮫ اﺳت و

ٴ اﻓراد اھﺎﻟﯽ ﻣﺑﺎﯾن و ﻣﻐﺎﯾر ﻓﻼح و ﻧﺟﺎح اﺳت ﺣﻘوق ھﯾﺋت ﻋﻣوﻣﯾّﮫ را در ﺗﺣت ﺻﯾﺎﻧت ﻗوﯾّﮫ ﻣﺣﻔوظ داﺷﺗﮫ اﯾن ﺣرّﯾّت ﺣﻘوق ﻋﻣوﻣﯾّﮫ ؟ و ٴ اﺳﺗﻘﺑﺎﻟﯾّﮫ را ﮐﮫ در ﺣﯾّز ﻗوّه اﺳت ﺑﺎﻟﻔﻌ ٴ ﻋﺎﻟم وﻗوﻋﺎت ازﻣﻧﮫ ﯾﺎ ﺧود ﺑﻌﻘل دورﺑﯾن از ﻗراﯾن اﺣوال ﺣﺎﻟﯾّﮫ و ﻧﺗﺎﯾﺞ اﻓﮑﺎر ﻋﻣوﻣﯾّﮫ ل ادراک ﻧﻣوده در اﻣﻧﯾّت ﺣﺎل اﺳﺗﻘﺑﺎل ﺑذل ﺟﮭد و ﺳﻌﯽ ﻧﻣو دن ﻣﻧﺎﻓﯽ اطوار ﺣﮑﯾﻣﺎﻧﮫ اﺳت ؟ و ﯾﺎ ﺧود... ﺗزﯾﯾد ﺛروت اﻣّت ﻣﺧﺎﻟف ﻋﺎﻗﺑت اﻧدﯾﺷﯽ و رأی ﻣﺳﺗﻘﯾم و ﻣﻧﺣرف از ﻧﮭﺞ ﻗوﯾم اﺳت ؟ ٴ ﺳﯾﺎﺳﯾّﮫ ﯾﺗﺻرّف ﮐﯾف ﯾﺷﺂء و ﯾﺎ ﺧود ﺣﮑّﺎم وﻻﯾﺎت و ﻧواﺣﯽ ﻣﻣﻠﮑت را از ﺣرّﯾّت ﻣطﻠﻘﮫ ﺑﺎزداﺷﺗﮫ ﺑﻘ ﺎﻧون ﺣﻘّﺎﻧﯾّت ﻣﻘﯾّد ... ﻣﺧرّب اﺳﺎس رﻋﯾّت ﭘرورﯾﺳت ؟ و ﯾﺎ ﺧود ﺳدّ اﺑواب رﺷوت و ﺑرطﯾل ﮐﮫ اﻟﯾوم ﺑﺗﻌﺑﯾر ﻣﻠﯾﺢ ﭘﯾﺷﮑش و ﺗﻌﺎرف ﻣﻌﺑّر ﺳﺑب ﺗدﻣﯾر ﺑﻧﯾﺎن ﻣﻌدﻟت اﺳت ؟ ﻻﯾﮫ ﺳوم: ﺗﺟدد و ﺗدﯾن اﮔر ﻧظ رﯾﮫ ھﻣزﻣﺎﻧﯽ ﻣﺳﺎﺋل اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ را ﺑﯾﺎد آ ورﯾم در ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯾم ﮐﮫ اﮔر ﭼﮫ ﭘﯾﺷرﻓت اﯾران ﻧﯾﺎزﻣﻧد ﺣ رﮐت ﺑطرف دﻣﮑراﺳﯽ ﺳﯾﺎﺳﯽ و ﻋداﻟت اﻗﺗﺻﺎدی و اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ اﺳت اﻣﺎ ﭘﯾش ﻓرض ﭘﯾروزی دﻣﮑراﺳﯽ و ﺗﻌدﯾل اﻗﺗﺻﺎدی واﺑﺳﺗﮫ ﺑﮫ ﺣل ﻣﺳﺋﻠﮫ راﺑطﮫ ﺣﮑوﻣت و ﻣﺳﺟد ﯾﺎ ﺳﯾﺎﺳت و دﯾن اﺳت و اﯾﻧﮑﮫ دﻗﯾﻘﺎً ﻋﻠت ﺑﻧﯾﺎدی ﺷﮑﺳت ﻧﮭﺿﺗﮭﺎی ﻣﻌطوف ﺑﮫ ﻣﺷﺎرﮐت ﺳﯾﺎﺳﯽ و ﺗوزﯾﻊ ﻋﺎدﻻﻧﮫ ﺛروت در اﯾران ﺗﺎ ﮐﻧون اﯾﻧﺳﺗﮑﮫ در اﯾران ھر ﮔز دﯾن از ﺳﯾﺎﺳت ﺟدا ﻧﺷد و در ﻧﺗﯾﺟﮫ ھﻣﮫ ﻧﮭﺿﺗﮭﺎی اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ از ﺑﻧﯾﺎن ﻣﺧدوش و ﻣﻐﺷوش ﺑودﻧد . ﺑﻧﺎﺑراﯾن ، ھم در ﻗرن ﻧوزدھم و ﺑﯾﺳﺗم و ھم در ﻗرن ﮐﻧوﻧﯽ ﺣل ﻣﺳﺋﻠﮫ راﺑطﮫ ﺣﮑوﻣت و ﻣﻧﺑر ﻣﮭﻣﺗرﯾن، اوﻟﯾن و ﭼﺷﻣﮕﯾرﺗرﯾن ﭘﯾش ﻓرض رﺷد و ﭘﯾﺷرﻓت و رھﺎﺋﯽ اﯾران ﺑو ده و ﻣﯽ ﺑﺎﺷد. در ﮐﻣﺎل ﺗﺄﺳف ﺑﺎﯾ د اﯾن واﻗﻌﯾت ﺗﻠﺦ را ﭘذﯾرﻓت ﮐﮫ اﮐ ﺛر روﺷﻧﻔﮑران اﯾراﻧﯽ ﻧﮫ ﺗﻧﮭﺎ اﯾن ﻣطﻠب را ﻧﻔﮭﻣﯾدﻧد ﺑﻠﮑﮫ ﺑﮫ ﮔوﻧﮫ ھﺎی ﮔوﻧﺎﮔون ﺑﮫ ﭘﺎﯾداری و اﻓزاﯾش ﺗﺣﮑم آﺧوﻧدھﺎ در اﻣور ﺳﯾﺎﺳﯽ و ﻓرھﻧﮕﯽ اﯾران داﻣن زدﻧد و ﺣﺗﯽ ﺑﺎ ﺗﻌرﯾف آﺧوﻧدھﺎ ﺑﻌﻧوان ﻣﺑﺎرز و ﻣﺗرﻗﯽ ﺑﮫ ا ﺑزاری ﺑرای اﻧﺣطﺎط و واﭘس ﮔراﺋﯽ ا ﯾران ﻣﺑدل ﺷدﻧد. در اﯾن ﻣﯾﺎن و از ﻣﯾﺎﻧﮫ ﻗرن ﻧوزدھم ﺑﮭﺎءﷲ و ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء ﺑﮕوﻧﮫ ای ﻧﺑوغ آﻣﯾز از ﺿرورت ﺗﻘدم ﺣل ﻣﺳﺋﻠﮫ راﺑطﮫ دﯾن و ﺣﮑوﻣت در اﯾران ﺑﺎﺧﺑر ﺑوده و ﺑر اﯾن واﻗﻌﯾت ﺗﺄﮐﯾد ﻣﯽ ﻧﻣودﻧد ﮐﮫ ﭘﯾش ﻓرض ﺗﺣﻘﻖ دﻣﮑراﺳﯽ ﺳﯾﺎﺳﯽ و اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ د ر اﯾران رھﺎﺋﯽ اﯾراﻧﯾﺎن از ﯾوغ اﺳﺗﺑداد دﯾﻧﯽ آﺧوﻧدھﺎ و ﻧﮭﺎدﯾﻧﮫ ﺳﺎﺧﺗن ﺟداﺋﯽ دﯾن از ﺳﯾﺎﺳت اﺳت. ﺑﮫ ھﻣﯾن دﻟﯾل اﺳت ﮐﮫ ﻣوﺿوع اﺻﻠﯽ و ﻣﺣوری رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ اﻧﺗﻘﺎد از ﻓرھﻧﮓ آﺧوﻧد - ﻣﺣور ﺗﻘﻠﯾد و ﺗﺷوﯾﻖ اﯾراﻧﯾﺎن ﺑﮫ ﻓرھﻧﮓ ﺧردﮔراﺋﯽ و اﺳﺗﻘﻼل ﻓﮑری ﺑﻌﻧوان زﯾر ﺑﻧﺎی ﺗﻣدن و ﺗﺟدد راﺳ ﺗﯾن در اﯾران اﺳت.

9 ھﻣﺎﻧﺟﺎ ص. 25 . 10 ھﻣﺎﻧﺟﺎ ﺻص. 22 - 24 . 11 ھﻣﺎﻧﺟﺎ ﺻص. 30 - 31 .