از شاهنامه تا نامه به شاهان

آﻧﮑﮫ ﺧودش ھم ﻣﯽ داﻧد ﮐﮫ ﮐﺎر او درﺳت ﻧﯾﺳت. رﺳﺗم ﺑر ﺧﻼف اﺳﻔﻧدﯾ ﺎر اﮐﻧون ﭘﯾرﻣردی ﺷﺷﺻد ﺳﺎﻟﮫ اﺳت. او ﮐﺳﯽ اﺳت ﮐﮫ ﺑزرﮔﺎن اﯾران از او ﺧواﺳﺗﻧد ﮐﮫ ﺷﺎه ﺷود وﻟﯽ او اﯾن درﺧواﺳت را ﺷدﯾداً طرد ﮐرد. ﺑرﺧﻼف اﺳﻔﻧدﯾﺎر و ﮔﺷﺗﺎﺳب ، رﺳﺗم ﻋﺎﺷق اﯾران اﺳت و ﻧﮫ ﻋﺎﺷق ﻗدرت. رﺳﺗم ﺑﺎ ﮔرﻣﯽ و ﺷوق اﺳﻔﻧدﯾﺎر را ﻣﯽ ﭘذﯾرد و ﺣﺎﺿر ﻣﯽ ﺷود ﮐﮫ ﺑﺎ او ﺑﮫ ﭘﯾش ﮔﺷ ﺗﺎﺳب رود و آﻧﺟﺎ ﺑﮫ زﻧدان رود اﻣﺎ ﺣﺎﺿر ﻧﯾﺳت ﮐﮫ ھوﯾت ﭘﮭﻠواﻧﯽ ﺧ ود را اﻧﮑﺎر ﮐﻧد و دﺳت ﺑﺳﺗﮫ ﺑﮫ ﭘﯾش ﺷﺎه ﺑرود . او و زال ﺣﺎﺿر ﻣﯽ ﺷوﻧد ﮐﮫ ھﻣﮫ اﻣوال ﺧود را ﺑﮫ اﺳﻔﻧ دﯾﺎر و ﺷﺎه ﺑﺳﭘﺎرﻧد اﻣﺎ رﺳﺗم ﺣﺎﺿر ﻧﯾﺳت ﮐﮫ آزادی ﺧود را ﻧﻔﯽ ﻧﻣﺎﯾد. او ﻣطﯾﻊ ﺷﺎه و ﻓرﻣﺎن ﺷﺎه اﺳت اﻣﺎ ﺑرای ا و آزادی ﺣﻘﯽ اﺳت ﮐﮫ از ﺷﺎه و ﺑﺎورھﺎی ﺳران ﻣذھﺑﯽ ﻓراﺗر ﻣﯽ رود و او ﻧﻣﯽ ﺗواﻧد ﺑﺧﺎطر ھﯾﭻ ﭼﯾز آن را ﻓدا ﮐﻧد. او ﻣﯽ داﻧد ﮐﮫ ﺑﺎ اﯾن ﮐﺎر ﻣﺟﺑور اﺳت ﺑﺎ اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﺑﺟﻧﮕد و ﺣﺗﯽ اﮔر ﭘﯾروز ﺷود ﺧود و دودﻣﺎﻧش ﺑر ﺑﺎد ﺧواھﻧد رﻓت اﻣﺎ ﺣرﻣت آزادی و ﭘﮭﻠواﻧﯽ او ﺑرﺗر از ھر ﮔوﻧﮫ ﻋوا ﻣﻧﻔﯽ اﺳت. اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﮐﮫ ﺧود ھم ﻣﯽ داﻧد ﺧواﺳﺗﮫ اش ﺿد اﻧﺳﺎﻧﯽ و ﻧﺎدرﺳت اﺳت ﺑﺧﺎطر ﺷﮭوت ﻗدرت دﺳت ﺑﮫ داﻣﺎن دﯾن ﻣﯽ ﺷود و اﯾن ﺑﺎر آﺋﯾن زرﺗﺷت را از درون ﺑﮫ ﺣد ﯾﮏ اﺑزار ﺳرﮐوب ﺗﺣرﯾف ﻣﯽ ﮐﻧد و ﻣﯽ ﮔوﯾد ﮐﮫ اطﺎﻋت ﺑﯽ ﭼون و ﭼرای ﻓرﻣﺎن ﺷﺎه وظﯾﻔﮫ دﯾﻧﯽ ﯾﮏ زرﺗﺷﺗﯽ اﺳت و ھم او و ھم رﺳﺗم ﺑﺎﯾد اطﺎﻋت ﻧﻣﺎﯾﻧد. اﯾﻧﺟﺎﺳت ﮐﮫ ﺟﻧﮓ در ﻣﯽ ﮔﯾرد و ﻋﻠﯾرﻏم روﺋﯾن ﺗن ﺑودن اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﺑﺎ ﮐﻣﮏ ﺳﯾﻣرغ رﺳﺗم ﺗﯾر را ﺑﮫ ﭼﺷم اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﮐﮫ ﺗﻧﮭﺎ ﻧﻘطﮫ ﺿﻌف اوﺳت ﻧﺷﺎن ﻣﯽ ﮔﯾرد و اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﮐﺷﺗﮫ ﻣﯽ ﺷود. در ﺣﯾن ﻣرگ اﺳﻔﻧ دﯾﺎر ﺑﮫ ﭘدرش ﭘﯾﻐﺎم ﻣﯽ دھد ﮐﮫ رﺳﺗم و ﺳﯾﻣرغ او را ﻧ ﮑﺷﺗﻧد ﺑﻠﮑﮫ ﻗﺎﺗل او ھﻣﺎن ﭘدر ش ﯾﻌﻧﯽ ﮔﺷﺗﺎﺳب اﺳت. و اﻟﺑﺗﮫ ﺑﺎﯾد اﺿﺎﻓﮫ ﮐرد ﮐﮫ ﮔﺷﺗﺎﺳب و آﻧﮕﺎه ﺧود اﺳﻔﻧدﯾﺎر ھردو ﺑﺎ ﺟﻣﻊ ﻣﯾﺎن اﺳﺑداد دﯾﻧﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ ﻧﮫ ﺗﻧﮭﺎ اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﺑﻠﮑﮫ اﯾران را ﺗﺑﺎه ﮐردﻧد و اﯾران ﺑزودی ﺑﮫ ﺗﺳﺧﯾر اﺳﮑﻧد ر در ﻣﯽ آﯾد. اواﺧر دوران ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﻧﯾز ﺑﺎ ﻧزدﯾﮑﯽ ھرﭼﮫ ﺑﯾﺷﺗر دﯾن و ﺣﮑوﻣت و ﻧﺎﺑردﺑﺎری دﯾﻧﯽ ﻣوﺑدان زﻣﯾﻧﮫ ﺑرای ﺷﮑﺳت از اﻋراب آﻣﺎده ﻣﯽ ﺷود. ﺳوم: اﺳﺗﺑداد ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﯽ ﯾﮑﯽ از ﭼﺷﻣﮕﯾرﺗرﯾن ﭘﯾﺎﻣﮭﺎی ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ ﻧﻔﯽ اﺳﺗﺑداد ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﯽ اﺳت ﯾﻌﻧﯽ اﯾﻧﮑﮫ ﮐﺷورھﺎی ﮔوﻧﺎﮔون ﻧﺑﺎﯾد دﻧﯾﺎی آدﻣﯾﺎن را ﺑﮫ ﻋرﺻﮫ ﺟﻧﮕل ﻣﻧﺣط ﺳﺎﺧﺗﮫ و در ﻧﺗﯾﺟﮫ اوﻻً دﯾﮕران را ﭘﻠﯾد داﻧﺳﺗﮫ و دوم آﻧﮑﮫ ﺑﮫ ﺧود ﺣق دھﻧد ﮐﮫ ﺑﮫ ﮐﺷورھﺎی دﯾﮕر ﺣﻣﻠﮫ ﮐرده و آ ﻧﺎن را ﺑﮫ ﺑردﮔﯽ و اﺳﺎرت ﮐﺷﯾده و از آﻧﺎن ﺑﺎج ﺑﮕﯾرﻧد. اﮔرﭼﮫ ﭘﯾﺎم راﺳﺗﯾن ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ دﻋوت ﺑﮫ ﺻﻠﺢ و دوﺳﺗﯽ ﻣﯾﺎن ﮐﺷورھﺎﺳت اﻣﺎ اﯾن ﻣﻔﮭوم ﭼﻧﺎن ﺑرای ﻣردم دﻧﯾﺎ از ﺟﻣﻠﮫ اﯾراﻧﯾﺎن دﺷوار ﺑوده اﺳت ﮐﮫ اﯾن ﻣطﻠب ﺑﮑﻠﯽ در ﺑررﺳﯽ ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ ﺷﻧﺎﺳﺎن ﻣورد ﻏﻔﻠت ﻗرار ﮔرﻓﺗﮫ اﺳت. ﺑر ﻋﮑس ﺑﯾﺷﺗر ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ را ﺑﻌﻧوان ﺗوﺟﯾﮫ ﯾﺎ ﻧژادﭘرﺳﺗﯽ و ﯾﺎ ﻧﺎﺳﯾوﻧﺎﻟﯾزم اﺳﺗﻌﻣﺎری ﻣﻧﺣط ﺳﺎﺧﺗﮫ اﻧد. ھﻣﺎﻧﻧد اﺳﻔﻧدﯾﺎر ﮐﮫ ﺑﮫ ﺗﺣرﯾف ﻣطﻠق آ ﺋﯾن زرﺗﺷت ﭘرداﺧت و اﻧﺟﺎم ھر ﺟﻧﺎﯾﺗﯽ را ﺻرﻓﺎً ﺑﮫ اﯾن ﻋﻧوان ﮐﮫ ﺑﺎﯾد از ﺷﺎه اطﺎﻋت ﻣطﻠق ﮐرد را ﺑﻌﻧوان ﺗﻌﻠﯾﻣﯽ زرﺗﺷﺗﯽ ﺟﻠوه داد ﺑﺳﯾﺎری از ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن اﯾراﻧﯽ ﻧوﺷﺗﮫ اﻧد ﮐﮫ ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ ﺗﺄﮐﯾد ﺑر ﭼﮭﺎن ﺑﯾﻧﯽ اوﺳﺗﺎﺳت ﮐﮫ ﺗﺎرﯾﺦ را ﻧﺑرد ﻣﯾﺎن ﻧﯾﮑﯽ و ﺑدی ﻣﯽ ﺷﻣﺎرد و ھر ﮐس ﮐﮫ از اﯾن ﻧ ﺑرد ﺧودداری ﮐﻧد در واﻗﻊ ﺑﮫ اھرﯾﻣن ﮐﻣﮏ ﮐرده اﺳت. اﯾن ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن آﻧﮕﺎه ﻣﯽ ﮔوﯾﻧد ﮐﮫ ﺗوران ﯾﺎ ﺗرﮐﺎن ﺗﺑﻠور ﺑدی و دروغ و اھرﯾﻣن در ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ اﻧد و اﯾران ﻧﻣﺎﯾﻧده ﻧ ﯾﮑﯽ و راﺳﺗﯽ و داد و ﯾزدان اﺳت. در ﻧﺗﯾﺟﮫ ﻧﺑرد اﯾران ﺑﺎ ﺗوران و ﮐوﺷش ﺑﮫ ﻧﺎﺑود ﺳﺎﺧﺗن ﺗوران و ﺗوراﻧﯾﺎن را ا ﻣری اﺧﻼﻗﯽ ﮔرﻓﺗﮫ و ﭘﯾﺎم ﺷ ﺎھﻧﺎﻣﮫ را ﺗوﺟﯾﮫ اﯾن ﻧﺑردھﺎ و ﺑﺎﺟ ﮕﯾری اﯾراﻧﯾﺎن ﺑزرگ ﺑﮫ اوﺳﺗﺎ و آﺋﯾن زرﺗﺷت و ھم اھﺎﻧﺗﯽ اﺳت ﺳﺗرگ ﺑﮫ ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ و ﭘﯾﺎم ﻣﮭر و دوﺳﺗﯽ آن. درﺳت اﺳت ﮐﮫ اوﺳﺗﺎ ﺑر ﻟزوم ﻧﺑرد ﻋﻠﯾﮫ دروغ و اھرﯾﻣن ﺗﮑﯾﮫ ﻣﯽ ﮐﻧد اﻣﺎ دروغ و اھرﯾﻣن ، ﻧﮫ ﯾﮏ ﮐﺷور و ﻧژاد دﯾﮕر ﺑﻠﮑﮫ در اﺻل اﻧدﯾﺷﮫ ﻧﺎﺑراﺑری اﻧﺳ ﺎ ﻧﮭﺎ و اﻧدﯾﺷﮫ ﻧژادﭘرﺳﺗﯽ اﺳت. ﭘﻧدار ﻧﯾﮏ و ﮔﻔﺗﺎر ﻧﯾﮏ و ﮐردار ﻧﯾﮏ ﻧژادﭘرﺳﺗﯽ و اﺳﺗﻌﻣﺎر و ﺗﺟﺎوز ﺑﮫ دﯾﮕران ﻧﯾﺳت. اﻣﺎ ﻋﻼوه ﺑر واژﮔوﻧﯽ آﺋﯾن ﻣﻘدس زرﺗﺷﺗﯽ، اﯾن ﻧوﯾﺳﻧدﮔﺎن ﺑزرﮔﺗرﯾن ﺗ وھﯾن را ﺑﮫ ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ ﻧﯾز اﻧﺟﺎم ﻣﯽ دھﻧد ﭼرا ﮐﮫ ﺑر ﺧﻼف ﭘﻧدار ﻣﺗداول، ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ ﺑﯾﺷﺗز ﺳﺗﺎﯾش ﺻﻠﺢ اﺳت ﺗﺎ ﺟﻧﮓ و ﻧﻔﯽ ﺑﯾﮕﺎﻧﮫ ﭘردازی و دﯾﮕر ﭘردازی اﺳت و ﻧﮫ ﺗوﺟﯾﮫ ددﻣﻧﺷﯽ در ﺳطﺢ ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﯽ. در ﺷﺎھﻧﺎﻣﮫ اﯾن ﻧظﺎم ﮐﯾﻧﮫ و ﺟ ﻧﮓ ﻣﯾﺎن ﮐﺷورھﺎ ﺑﻌﻧوان ﻧظﺎم و ﻓرھﻧﮓ ﮐﯾن ﻣﻌرﻓﯽ ﻣﯽ ﺷود. ﮐﺷورھﺎ ﺗﺑدﯾل ﺑﮫ ﯾﮏ ﻗﺑﯾﻠﮫ ﻣﯽ ﺷوﻧد ﮐﮫ ﺑﺎﯾد اﻧﺗﻘﺎم ﻗﺗل ﯾﮑﯽ از اﻓراد ﺧود را از ﻗﺑﯾﻠ ﮫ دﯾﮕر ﺑﮕﯾرﻧد و اﯾن اﻧﺗﻘﺎم ﮔﯾری و ﮐﯾن ﺧواھﯽ ، ﻋداﻟت و راﺳﺗﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﮔردد. وﯾژﮔﯽ اﯾن ﻓرھﻧﮓ ﮐﯾن اﯾﻧﺳﺗﮑﮫ دﯾﮕران را ﻣ وﺟوداﺗﯽ ﺑﯾﮕﺎﻧﮫ و ﭘﻠﯾد ﻣﯽ ﺑﯾﻧد و آﻧﺎن را ﮐﺎﻣﻼً از ﺧود ﺟدا ﻣﯽ ﺳﺎزد. اﯾن ﺑﯾﮕﺎﻧﮫ ﭘردازی ﯾﺎ دﮔر ﺳﺎزی ﺗوﺟﯾﮫ ﮐﻧﻧده ددﻣﻧﺷﯽ و ﺟﻧﮓ و اﺳﺗﻌﻣﺎر و ﺑﺎﺟﮕ ﯾری از دﯾﮕر ﮐﺷورھﺎﺳت. اﻣﺎ واﺿﺢ اﺳت ﮐﮫ ھر ﺧﺷوﻧﺗﯽ ﺑﮫ ﯾﮏ ﮐﺷور ﺑﺎﻋث آن ﻣﯽ ﺷود ﮐﮫ آﻧﮭﺎ ﻧﯾز ﺣق ﮐﯾن ﺧواھﯽ داﺷﺗﮫ ﺑﺎﺷﻧد و آﻧﺎن ﻧﯾز ﻋﯾﻧﺎً ھﻣﯾن از ﺳ ر ﺗﺎﺳر دﻧﯾﺎ ﻣﯽ داﻧﻧد. اﻣﺎ اﯾن ﺗﻔﺳﯾر ھم ﺗوھﯾﻧﯽ اﺳت

ﻗب