رساله مدنیه عبدالبهاء

ذﮐﺮ ﻧﺎم ﺧﻮد ﺧﻮدداری ﮐﺮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮا ﻧﺪ ﺑﮫ اﺻﻼح اﯾﺮان ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ . دﯾﮕﺮان از روی ﺗﻘﯿﮫ و ﺗﺮس از آزار ﺑﺸﮑﻞ ﻨﮔﻤ ﺎم ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ د ﺎﻟﯿﮑﮫ رﺣ ﻋﺒﺪاﻟﺒﮭﺎء از روی ﻋﺸ ﻖ ﺑﮫ اﯾﺮان اﯾﻦ ﮔﻤﻨﺎﻣﯽ را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ . در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﺴﯽ ﮐﮫ ﺗﯿﺰﺑﯿﻦ ﺑﻮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻧﺸﺎﻧﮫ ھﺎی ھﻮﯾﺖ راﺳﺘﯿﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه را از ﻻﺑﻼی رﺳﺎﻟﮫ ﻣﺪﻧﯿﮫ ﮐﺸﻒ ﮐﻨﺪ. ﺣﺘﯽ ﻋﻨﻮان ﮐﺘﺎب ﻧﯿﺰ ﺗﺎ ﺣﺪی در ﻋﯿﻦ ﮔﻤ ، ﻨﺎﻣﯽ اﺷﺎره ای ﺑﮫ ھﻮﯾﺖ راﺳﺘﯿﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در ﺑﺮ دارد. ﻋﻨﻮان ﮐﺎﻣﻞ ﮐﻨﺎب اﺳﺮار اﻟﻐﯿﺒﯿﮫ ﻻﺳﺒﺎب اﻟﻤﺪﻧﯿﮫ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻋﻨﻮان ﺑﮫ ﻣﻌﻨﺎی اﺳﺮار ﻏﯿﺒﯽ ﻣﺪﻧﯿﺖ اﺳﺖ وﻟﯽ در اﯾﻨﺠﺎ واژه ﻏﯿﺒﯽ ھﻢ ﺑﮫ ﻣﻌﻨﺎی ﮔﻤﻨﺎم ﺑﻮدن اﺳﺖ و ھﻢ ﺑﮫ ﻣﻌﻨﺎی اﻟﮭﯽ ﺑﻮدن. ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﮐﺘﺎ ب ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﺳﺮار اﻟﮭﯽ اﺳﺖ و از ﺳﺮﭼ ﺸﻤﮫ ای ﻏﯿﺒﯽ ﺑﺮ ﻣﯽ ﺧﯿﺰد ﺮا ﮐﮫ ﺑﮫ ﭼ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﮭﺎءﷲ ﻧﻮﺷﺘﮫ ﺷﺪه و ﺑﺎزﮔﻮی اراده و داﻧﺶ اﻟﮭﯽ اﺳﺖ. ﭘس رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺑﺟﺎی آﻧﮑﮫ ﺑﮫ روال ﻋﺎدی ﺑﮭﺋﯽ ﻓرھﻧﮓ آﺧوﻧدﯾﺳم را ﺑﮕوﻧﮫ ای اﻧﻘﻼﺑﯽ و ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯾد ﺑر ﺑر ظﮭور آﺋﯾﻧﯽ ﻧوﯾن طرد ﻧﻣﺎﯾد ھﻣﺎن ﻣﻔﮭوم را ﺑ ﮕوﻧﮫ ای ﻣﻼﯾﻣﺗر و در درون ﭼﺎرﭼوﺑﯽ اﺳﻼﻣﯽ و ﺑﺎ اﺳﺗﻔﺎده ا ز واژه ھﺎ و ﺑﺎورھﺎی ﺷﯾﻌﯾﺎن ﻣطرح ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد ﺗﺎ آﻧﮑﮫ ﺗﻌﺻب ﻣذھﺑﯽ اﯾراﻧﯾﺎن و آﺧوﻧدھﺎ ﮐﺎھش ﯾﺎﺑد و در ﺟﮭت ﺗﻣدن و آزادی ﺣرﮐت ﻧﻣﺎﯾﻧد. از اﯾن روﺳت ﮐﮫ ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء ﺑرای طرد ﻓرھﻧﮓ آﺧوﻧدﯾﺳم درﺳت ﺑﮫ ھﻣﺎن ﭼﯾزی اﺳﺗدﻻل ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد ﮐﮫ آﺧوﻧدھﺎ آﻧرا ﻣﺑﻧﺎی ﻣﺷروﻋﯾت و اﻗﺗدار ﺧود داﻧﺳﺗﮫ و ﻣﯽ داﻧﻧد و ﺑﺎ ﺗﻌﺑﯾری ﭘﯾﺷرو و ﺧﻼق ، ھﻣﺎن دﻟﯾل را ﺑﮫ ﺑرھﺎﻧﯽ ﺑرای ﻧﻔﯽ ﻓرھﻧﮓ ﺗﻘﻠﯾد و ﺗﻌﺻب ﺑدل ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد. اﯾن دﻟﯾل ﭼﯾزی ﻧﯾﺳت ﺟز ﻣﻌدودی ﺣدﯾث ﮐﮫ آﺧوﻧدھﺎ ﺑﺎﺗﮑﺎی ﮔﻔﺗﮫ ھﺎﯾﯽ ﻣﻧﺳوب ﺑﮫ اﻣﺎﻣﺎن ﻓرھﻧﮓ ﺗﻘﻠﯾد را واﺟب ﻣﯽ دا ﻧﻧد. رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﻣﮭﻣﺗرﯾن و ﻣﺷﮭورﺗرﯾن اﯾن اﺣﺎدﯾث را ﮐﮫ ﺑﯾﺎن ﺷراﯾط ﻋﻠﻣﺎی واﺟب اﻟﺗﻘﻠﯾد اﺳت را ﺑﺎزﮔو ﮐرده و ﺑﯾﺷﺗرﯾن ﺻﻔﺣﺎت ﮐﺗﺎب را ﺑﮫ ﺗﻔﺳﯾر و ﺗﻌﺑﯾری از اﯾن ﺷراﯾط اﺧﺗﺻﺎص ﻣﯽ دھد. ﺑﺎﯾد ﺑﮫ ﯾﺎد آورﯾم ﮐﮫ از 138 ﺻﻔﺣﮫ ﭼﺎپ ﻣﺗداول رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ درﺳت دوﺳوم ﮐﺗﺎب ﯾﻌﻧﯽ از ﺻﻔﺣ ﮫ 41 ﺗﺎ 126 ھﻣﮕﯽ ﺑﮫ ﺗﻔﺳﯾر اﯾن ﺣدﯾث ﭘرداﺧﺗﮫ ﺷده و ھﻣﯾن ﻣطﻠب ﻧﺷﺎن ﻣﯽ دھد ﮐﮫ ﺗﺎ ﭼﮫ ﺣد ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء ﻣﺳﺋﻠﮫ اﺻﻠﯽ اﯾران را ﻓرھﻧﮓ آﺧوﻧدﯾﺳم ﻣﯽ داﻧﺳﺗﮫ اﺳت. ﺣدﯾث ﺷراﯾط ﻋﻠﻣﺎء از ﻗول اﻣﺎم ﺻﺎدق ﺑﯾﺎن ﻣﯽ دارد ﮐﮫ ﻋﻠﻣﺎﺋﯽ ﮐﮫ دارای ﭼﮭﺎر وﯾژﮔﯽ ﺑﺎﺷﻧد ﺗﻘﻠﯾد از آﻧﺎن رواﺳت: ﻧﺧﺳت آﻧﮑﮫ ﺧود را ﺻﯾ ﺎﻧت ﮐﻧﻧد )ﺻﺎﺋﻧﺎً ﻟﻧﻔﺳﮫ(. دوم آﻧﮑﮫ دﯾن ﺧود را ﺣﻔط ﻧﻣﺎﯾﻧد )ﺣﺎﻓظﺎً ﻟدﯾﻧﮫ( . ﺳوم آﻧﮑﮫ ﺑﺎ ھوا و ھوس ﺧود ﭘﯾﮑﺎر ﮐﻧﻧد )ﻣﺧﺎﻟﻔﺎً ﻟﮭواه(. ﭼﮭﺎرم آﻧﮑﮫ از ﻓرﻣﺎن ﻣوﻻی ﺧود اطﺎﻋت ﮐﻧﻧد )ﻣطﯾﻌﺎً ﻻواﻣر ﻣوﻻه(. رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﺑﮫ ﺗﻌﺑﯾر اﯾن ﭼﮭﺎر وﯾژﮔﯽ ﻣﯽ ﭘردازد و از اﯾن ﺗﻌﺑﯾر ﻧوﯾن ﻧﺗﯾﺟﮫ ﻣﯽ ﮔﯾ رد ﮐﮫ ﻣﻌﻧﺎی راﺳﺗﯾن اﯾن وﯾژﮔ ﯾﮭﺎ در ﺷراﯾط ﮐﻧوﻧﯽ اﯾران آﻧﺳت ﮐﮫ اﯾن اﻓراد در ﺟﮭت ﭘﯾﺷرﻓت و آزادی اﯾران و ﯾﺎدﮔﯾری از داﻧﺷﮭﺎی ﺳودﻣﻧد ﻧوﯾن و ﻧﻔﯽ ﺗﻌﺻب و ﻧﺎﺑردﺑﺎری ﻣذھﺑﯽ و ﺗﺷوﯾﻖ ﻣردم ﺑﮫ ﺻﻧﻌت و ﻓﻌﺎﻟﯾت و اﺳﺗﻘﻼل ﻓﮑری و آﻣوزش و ﻋداﻟت ﺣرﮐت ﻧﻣﺎﯾﻧد و ﻣردم را ﻋﺎدت دھﻧد ﮐﮫ ﺑﺎ آﻣوزش و ﭘرورش و ﻋﺎدت ﺑﮫ ﺧود اﻧدﯾﺷﯽ دﯾﮕر ﻧﯾﺎزی ﺑﮫ ﺗﻘﻠﯾد از ﮐﺳﯽ ﻧداﺷﺗﮫ ﺑﺎﺷﻧد. ﺑﮫ ﻋﺑﺎرت دﯾﮕر ﻋﯾداﻟﺑﮭﺎء ﺑﺎ ﺗﻌﺑﯾر زﻧده اﯾن ﺷراﯾط ﺑﺎ ﺗوﺟﮫ ﺑﮫ ﻧﯾﺎزھﺎی زﻣﺎن ﺑﮫ دو ﻧﺗﯾﺟﮫ ﻣﯽ رﺳد. ﻧﺧﺳت آﻧﮑﮫ ﻋﺎﻟم راﺳﺗﯾن ﮐﮫ دارای اﯾن ﺷراﯾط ﺑﺎﺷد ﺗﻘرﯾﺑﺎً وﺟود ﻧدارد و ﺑر ﻋﮑس آﺧوﻧدھﺎی ﺳﻧت ﭘرﺳت و ارﺗﺟﺎﻋﯽ و ﻣﺗﻌﺻب آﻧ ﭼﻧﺎن ﺑﺎ اﯾن وﯾژﮔﯾﮭﺎ در ﺳﺗﯾزﻧد ﮐﮫ ﺗﻘﻠﯾد از آﻧﺎن ﺑﮑﻠﯽ ﺧﻼف اﺳﻼم اﺳت. دوم آﻧﮑﮫ ﻋﺎﻟم راﺳﺗﯾن اﮐﻧون ﮐﺳﯽ اﺳت ﮐﮫ ﺑﺎ ﺗروﯾﺞ ﻣﻌﺎرف در ﻣﯾﺎن ﻣردم و ﺗﺷوﯾﻖ اﺳﺗﻘﻼل ﻓﮑری ﻣﯾﺎن اﯾﺷﺎن ﻧﯾﺎز ﺑﮫ ﺗﻘﻠﯾد را از ﻣﯾﺎن ﻣﯽ ﺑرد. ﭘﯾش از ﺑررﺳﯽ ﻓﺷرده ﺗﻌﺑﯾر ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء از اﯾن ﭼﮭﺎر وﯾژﮔﯽ ، ﺳود ﻣﻧد اﺳت ﮐﮫ ﺑﮫ ﻧﺗﯾﺟﮫ ﮔﯾری رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ در ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺣﺛش در ﺑﺎره ﺷراﯾط ﻋﻠﻣﺎء ﺗوﺟﮫ دﻗﯾﻖ ﻧﻣﺎﺋﯾم ﺗﺎ ﺑﺑﯾﻧﯾم ﮐﮫ ﭼﮕوﻧﮫ رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ اﺑزار ﻣﺷروﻋﯾت آﺧوﻧدﯾﺳم را ﺑﮫ ﻓرھﻧﮓ طرد ﺗﻘﻠﯾد و ﺗﻌﺻب و ﻧﺎداﻧﯽ و ﺳﺎده ﻟوﺣﯽ و ﺑﯾﮭودﮔﯽ و واﺑﺳﺗﮕﯽ ﺑﮫ آﺧوﻧدھﺎ ﺗﺑدﯾل ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد : ای اھل اﯾران ﭼﺷم را ﺑﮕﺷﺎﺋﯾد و ﮔوش را ﺑﺎز ﮐﻧﯾد و از ﺗﻘﻠﯾد ﻧﻔوس ﻣﺗوھّﻣﮫ ﮐﮫ ﺳﺑب اﻋظم ﺿﻼﻟت و ﮔﻣراھﯽ و ﺳﻔﺎﻟت و ﻧﺎداﻧﯽ اﻧﺳﺎﻧﺳت ﻣﻘدّس ﮔﺷﺗﮫ ﺑﺣﻘﯾﻘت اﻣور ﭘﯽ ﺑرﯾد و در اﺗّﺧﺎذ و ﺗﺷﺑّث وﺳﺎﯾل ﺣﯾﺎت و ﺳﻌﺎدت و ﺑزرﮔواری و ﻋزّت ﺧود ﺑﯾن ﻣﻠل و طواﯾف ﻋﺎﻟم ﺑﮑوﺷﯾد ... ھﻣّت را ﺑﻠﻧد ﮐﻧﯾد و ﻣﻘﺎﺻد را ارﺟﻣﻧد ﮐﺳﺎﻟت ﺗﺎ ﮐﯽ و ﻏﻔﻠت ﺗﺎ ﭼﻧد از ﺗن ﭘروری ﺟز ﻧوﻣﯾدی دارﯾن ﻧﯾﺎﺑﯾد و از ﺗﻌﺻّب ﺟﺎھﻠﯽ و اﺳﺗﻣﺎع اﻗوال ﺑﯽ ﻓﮑران و ﺑﯽ ﺧردان ﺟز ﻧﮑﺑت و ذﻟّت ﻧﺑﯾﻧﯾد ﺗوﻓﯾﻘﺎت اﻟﮭﯾّﮫ ﻣؤﯾّد ﺷﻣﺎ و ﺗﺄﯾﯾدات رﺑّﺎﻧﯾّﮫ ﻣوﻓّﻖ از ﭼﮫ . ﺑﺟﺎن ﻧﺧروﺷﯾد و ﺑﺗن ﻧﮑوﺷﯾد 18 وﯾژﮔ ﯽ ﻧﺧﺳت: ﺻﯾﺎﻧت ﻧﻔس رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ﻣﯽ ﮔوﯾد ﮐﮫ ﻣﻧظور از ﺣﻔظ ﺧود ﺗن ﭘروری ﻧﺑوده ﺑﻠﮑﮫ ﻧﮕﮭداﺷﺗن ﺧود از ﻧﺎداﻧﯽ و ﺳﺗم و ﺗﺟﺎوز ﺑﮫ ﺣﻘوق دﯾﮕران و دﯾﮕر ﺻﻔﺎت ﻧﺎﭘﺳﻧدﯾده اﺳت. ﺑدﯾن ﺗرﺗﯾب ﻋﺎﻟم راﺳﺗﯾن در ﺟﮭت ﺗﮑﺎﻣل ھﻣﮫ ﺟﺎﻧﺑﮫ ﺧود و ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻣﯽ ﮐوﺷد و از ﻣﻌﻧﺎی ﺳﻧﺗﯽ ﻋﻠم ﻓراﺗر ﻣﯽ رود و ﺑﮫ ﮔﺳﺗرش اﻧواع داﻧﺷﮭﺎ ی ﺳودﻣﻧد ﻧوﯾن ﺑرای ﺗﻣدن و ﭘﯾﺷرﻓت اﯾران ھﻣت ﻣﯽ ﮔﻣﺎرد و ﺑﻣﻧظور اﺟرای ﻋداﻟت از اﺻﻼح ﻗﺎﻧوﻧﯽ و ﺑراﺑری ﺣﻘوق اﻓراد دﻓﺎع ﻣﯽ ﻧﻣﺎﯾد. از آن ﮔذﺷﺗﮫ ﺑﺧﻼف ﻓرھﻧﮓ ﺗﻘﻠﯾد و ﺗﻌﺻب ؛ ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء دﯾن داری و اﻧﻘطﺎع و ﮐﻣﺎل ﻣﻌﻧوی را ﻧﮫ در ﺑطﺎﻟت و ﮐﺳﺎﻟت و ﺑﯾﮑﺎری اﻓراد ﺑﻠﮑﮫ در ھﻣت و ﻏ ﯾرت ﻣردم در ﺟﮭت ﮐﺎر و ﮐﺳب و ﺧﻼﻗﯾت اﻗﺗﺻﺎدی و اﯾﺟﺎد ﮐﺎر و ﺛروت ﺑرای ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻣﯽ ﭘﻧدارد:

18 . ﻋﺑداﻟﺑﮭﺎء، رﺳﺎﻟﮫ ﻣدﻧﯾﮫ ص. 123 - 124 .