بازسازی مفهوم انتظار نادر سعیدی

ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﯿﺴﺖ و ﺑﺮ ﻋﮑﺲ، ﺗﻮاﻧﺎﺋﯽ ﻧﺰول آﯾﺎت ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻼم ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﺖ ﮐﮫ ﺣﺠّ ﺖ راﺳﺘﯿﻦ اوﺳﺖ. ﺑﺮ طﺒﻖ ﺣﻀﺮت ﺑﺎب دﻟﯿﻞ اﺻﻠﯽ ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﯾﮏ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اوّ ل وﺟﻮد آن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و دوّ م آﯾﺎت اوﺳﺖ. ﮐﮫ ﺑﺎﺑﯿﺎن ﺑﺎﯾ ﺪ ﺑﮫ "ﻣﺒﺪء اﻣﺮ" ﻧﺎظﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ و اﯾﻤﺎن آوردن ﯾﺎ ﻧﯿﺎوردن ﻣﺮدم آﻧﮑﮫ اﯾﺸﺎن ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻧﻤﻮد اﯾﻤﺎن آورﻧﺪ ﺣﺘّ ﯽ اﮔﺮ ھﻤﮫ دﻧﯿﺎ ﺑﮫ ﺗﻤﺴﺨﺮ و آزار ﻣﻮﻋﻮد ﻗﯿﺎم ﮐﻨﻨﺪ. ﺑﺎب را ﺑﻌﻨﻮان ﺷﺮطﯽ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﻣﻮﻋﻮد ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻧﮑﻨﻨﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﮫ ﺑﺮای ﻗﻀﺎوت در ﻣﻮرد ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﻣﻮﻋﻮد ﺗﻨﮭﺎ ﺑﮫ ﺧﻮد ﻣﻮﻋﻮد و آﯾﺎت او ﻧﻈﺮ ﮐﻨﻨﺪ و ﻧﮫ ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮ. ﺑﮫ ھﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺣﻀﺮت ﺑﺎب در اﺛﺒﺎت ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﻨﮭﺎ ﻧﺰول آﯾﺎت از زﺑﺎن و ﻗﻠﻤﺶ را ﺖ ﻣﯽ ﺣﺠّ ﮔﯿﺮد و ﻣﮑﺮراً ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﯾﺎدآور ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﮫ در اﺳﻼم ھﻢ ﻗﺮ آ ن ﺗﻨﮭﺎ ﺣﺠّ ﺖ راﺳﺘﯿﻦ را ﺧﻮد ﻗﺮان ﺑﺮ ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد و آن را ﮐﺎﻓﯽ ﻣﯽ داﻧﺪ و ﻧﯿﺎز ﺑﮫ دﻟﯿﻞ دﯾﮕﺮی را اﻧﮑﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﮐﺘﺎب اﺳﺘﺪﻻﻟﯽ ﺑﺎب در اﺛﺒﺎت ظﮭﻮر ﺧﻮﯾﺶ دﻻﺋﻞ اﻟﺴّ ﺒﻌﮫ اﺳﺖ ﮐﮫ در آن ﺑﮫ ھﻔﺖ دﻟﯿﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﻨﮐﻨ ﻣﯽ ﺪ ﮐﮫ آﯾﺎت و ﮐﻼم اﻟﮭﯽ ﺗﻨﮭﺎ ﺣﺠّ ﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ راﺳﺘﯿﻦ اﺳﺖ. اﻣّ ﺎ اﯾﺸﺎن ﺗﺎ ﺑﺠﺎﺋﯽ ﭘﯿﺶ ﮐﮫ رود ﻣﯽ ﻧﮫ ﺗﻨﮭﺎ دﻟﯿﻞ اﺻﻠﯽ ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺘﮫ ھﺎ و ﻣﻔﺎھﯿﻢ ﻧﻮ آور آن ﺑﺎز ﺧﻮاﻧﺪ ﺑﻠﮑﮫ ﺣﺘّ ﯽ در ﮐﺘﺎب ﺔ ﻟﮫ" )ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 6:8 (. در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ از اﯾﻦ ھﻢ ﻓﺮاﺗﺮ ﻣﯽ رود و ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﮫ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﯾﮏ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان و ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﻔﺘﮫ ھﺎی دﯾﻦ ﮔﺬﺷﺘﮫ و ظﺎھﺮ ﮐﺘﺎب آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻗﺒﻞ ﺑﺮای آن ظﮭﻮر ﺷﺮط و ﺷﺮوطﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎب ﺑﺎرھﺎ ﻣﯽ ﻨ ﮔﻮﯾ ﺪ ﮐﮫ ﺧﺪا را ﺑﺎﯾﺪ ﺑ ﮫ ﺧﺪا ﺷﻨﺎﺧﺖ )ﺣﺪﯾﺚ اﻋﺮﻓﻮا ﷲ ﺑﺎﻟﻠہ( و ﺪ ﮐﮫ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻨﮭﺎ و ﺗﻨﮭﺎ ﺑﮫ ﺧﻮد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و آﻧﮕﺎه ﺑﮫ ﻧﺰول آﯾﺎت ﺗﻮﺳّ ﻂ او ﻮﺟّ ﺗ ﮫ ﮐﺮد و ﻣﻼک ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ را ﺻﺮﻓﺎً ھﻤﯿﻦ ﻋﺎﻣﻞ داﻧﺴﺖ و ھﯿ ﭻ ﺑﺮداﺷﺖ و ﺗﻔﺴﯿﺮی از آ ﮐﺘﺎب ﺳﻤﺎﻧﯽ ﮔﺬﺷﺘﮫ را ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑ ﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﻼک و ﻣﯿﺰان و ﺷﺮط و ﻋﻼﻣﺘﯽ ﺑﺮای ظﮭﻮر ﺑﻌﺪ ﻗﺮار داد. )ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 7:11 ، ﺗﻮﻗﯿﻊ ﻣﻼ ﺑﺎﻗﺮ( ﻋﻠّ ﺖ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ را اﯾﺸﺎن اﯾﻦ ﮔﻮﻧﮫ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽ ﻨدھ ﺪ ﮐﮫ ﻻً اوّ ﮐﻼم اﻟﮭﯽ دارای ﻣﻌﺎﻧﯽ ﺑﺎطﻨﯽ اﺳﺖ و ﺟﺰ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﺮ آن ﻣﻌﺎﻧﯽ واﻗﻒ ﻧﯿﺴﺖ و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﻮان ﺑﺮداﺷﺖ ھﺎی ظﺎھﺮی از ﮐﺘﺎب اﻟﮭﯽ را ﺑ ﮫ ﻋﻨﻮان ﺷﺮط و ﻣﯿﺰاﻧﯽ ﺑﺮای ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻌﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ. )ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 2:2 ّ آم ( دو ﻧﮑﮫ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﺑﮫ ھﯿ ﭻ ﺷﺮط و ﺷﺮوطﯽ ﻣﺤﺪود ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻠﮑﮫ ﺷﺮط و ﻣﯿﺰان ﺧﻮد آﻧﮭﺎ ھﺴﺘﻨﺪ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﻈﮭﺮ ﯾﻔﻌﻞ ﻣﺎ ﯾﺸﺎء اﺳﺖ ) ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 4:6 ، ﺗﻮﻗﯿﻊ ﻣﻼ ﺑﺎﻗﺮ( ﺳﻮّ . م آﻧﮑﮫ ﮐﻼم ﮐﺘﺎب آ ﺳﻤﺎﻧﯽ ﻗﺒﻞ ﺑﮫ اﯾﻦ ﻋﻠّ ﺖ ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ ﮐﮫ ﺗﻮﺳّ ﻂ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮی ﮐﮫ ﻗﺪرت ﺗﻨﺰﯾﻞ دارد ﻧﻮﺷﺘﮫ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻌﺪ ھﻤﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﮔﺬﺷﺘﮫ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﮫ ﺑﮭﺎﻧﮫ ﮐﻼم ﻗﺒﻠﯽ او ﺑﺮ ﺧﻮد او ﮐﮫ ﺗﻨﺰﯾﻞ ﮐﻨﻨﺪه آﯾﺎت اﺳﺖ اﻋﺘﺮاض ﻧﻤﻮد. )ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 2:1( . آ ﭼﮭﺎرم ﻧﮑﮫ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑ ﮫ ﺧﺎطﺮ آزادی ﺑﺸﺮ ھﻤﻮاره او را ﺑﮫ اﻣﺘﺤﺎن ﻣﯽ ﮔﺬارد و در ﻧﺘ ﯿﺠﮫ ھﺮ ﮐﺘﺎب آﺳﻤﺎﻧﯽ در ﻣﻮرد ظﮭﻮر ﺑﻌﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﮫ ظﺎھﺮ آن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺎط ﻦ آن در ﺗﻀﺎدّ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻧﺘﯿﺠ ﮫ ﮫ ﺑ ﺟﺎی اﻋﺘﻤﺎد ﺑﮫ ﺑﺮداﺷﺖ ﺧﻮد ﯾﺎ ﻋﻠﻤﺎی ﺳﻨّ ﺖ ﭘﺮﺳﺖ از ﮐﺘﺎب آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮫ ﻧﻔﺲ ظﮭﻮر و ﺣﺠّ ﯿﺖ آﯾﺎت ﺗﻮﺟّ ﮫ ﮐﺮد )ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 7:11 (. ﭘﻨﺠﻢ آﻧﮑﮫ ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﺎھﯽ ﮐﻼﻣﺶ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺑﺪاء اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﮫ اراده ﺧﻮد ﻋﮑﺲ آﻧﭽﮫ ﮐﮫ ﻗﺒﻼً ﮔﻔﺘﮫ اﺳﺖ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ و دھﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﺟﮭﺖ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮫ اﺗّ ﮑﺎی ھﯿﭻ ﮔﻔﺘﮫ ای در آ ﺋﯿﻦ ﻗﺒﻞ از ﭘﺬﯾﺮش ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻌﺪ ﻣﺤﺮوم ﺷﺪ ) دﻻﺋﻞ اﻟﺴﺒﻌﮫ 51 ، ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 4:3(. ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﮑﺮی و ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻧﮑﺮدن از ﺳﺮان ﻣﺬھﺒﯽ را در اﺣﮑﺎم ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺣﻀﺮت ﺑﺎب ﺗﻮان ﺑﺎز ﯾﺎﻓﺖ. ﺑ ﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﯾﺸﺎن ﺻﻌﻮد ﺑﺮ ﻣﻨﺒﺮ را ﺣﺮام ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﮫ ھﻤﮕﺎن را ﺑﺮاﺑﺮ داﻧﺴﺘﮫ و ﻣﻔﮭﻮم ﻣﻨﺒﺮ را در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ وﻗﺎر و ﻣﻘﺎم اﻧﺴﺎن ﻣﯽ داﻧﻨﺪ. ﺑﮫ ھﻤﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﯾﺸﺎن ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ را ﺣﺮام ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﮫ ھﯿﭽﮑﺲ ﺟﺰ ﺧﺪا ﻧﻤﯽ داﻧﺪ ﮐﮫ ﭼﮫ ﮐﺴﯽ ﺑﺮﺗﺮ از دﯾﮕﺮی اﺳﺖ. ﺑﮫ ﺗﻮ ﺑﮫ ﮔﻨﺎه ﭘﯿﺶ ﯾﮏ اﻧﺴﺎن را ﻧﯿﺰ ﺑﮫ ھﻤﯿﻦ دﻟﯿ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺎﻻ ﺻﺪھﺎ ﺑﺎر و ﺑﮫ ﺷﮑﻞ ھﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻧﻮﺷﺘﮫ ھﺎی ﺑﺎب ظﺎھﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﺑ ﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﯾﮏ ﺑﺨﺶ از ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ از دﯾﮕﺮ ﺑﺨﺶ ھﺎ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﭼﺮا ﮐﮫ در آن ﺑﺨﺶ اﯾﺸﺎن دﺳﺘﻮر ﻣﯽ ﻨدھ ﺪ ﮐﮫ ﺑﺎﺑﯿﺎن آن ﺑﺨﺶ را ھﺮ 19 روز ﯾ ﮑﺒﺎر ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﯿﺎم آن را ھﺮﮔﺰ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﻨﻨ ﺪ. ﻣﻮﺿﻮع اﯾﻦ ﺑﺎب اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﮫ ﺗﻨﮭﺎ دﻟﯿﻞ ﺣﻘّ ﺎﻧﯿﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﺰول آﯾﺎت اﺳﺖ و ﻧﮫ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﯾﮕﺮ و ھﻤﯿﻨﮑﮫ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﺴﯽ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺪون ﮔﻔﺘﻦ ﭼﻮن و ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮫ او اﯾﻤﺎن آورﻧﺪ: اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻐﯿﺮ آﯾﺎت ﷲ اﺣﺘﺠﺎج ﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺣﻘّﯿﺖ ﻧﻘﻄﮫ ﺑﯿﺎن ﻣﺤﺘﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪه... ﻟﮭﺬا ﺣﺠّ ﺖ را واﺣﺪ ﻗﺮار دا ﯾﻮم ظﮭﻮر ﻣﻦ ﯾﻈﮭﺮه ﷲ در ﺣﻖ او ﻟﻢ و ﺑﻢ ﮔﻔﺘﮫ ﻧﺸﻮد... و آﻧﻘﺪر ﺑﺮ ﺑﺼﯿﺮت ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ ﮐﮫ ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﻏﯿﺮ ﷲ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ آﯾﮫ ﻧﺎزل ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ ھﻤﯿﻦ ﻗﺪر ﮐﮫ دﯾﺪﯾﺪ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺣﺠّ ﺖ ظﺎھﺮ ﺷﺪه ﯾﻘﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ آﻧﮑﮫ ﺑ ھﯿﭻ ﮫ وﺟﮫ ﺑﺮداﺷﺖ ﺧﻮد ﯾﺎ دﯾﮕﺮان ا ز ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﻧﻮﺷﺘﮫ ھﺎی ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ رواﯾﺖ ﻣﻌﺠﺰه در ﺣﻖ ﺧﻮدش را ﺣﺮام ﺧﺮدﺳﺘﯿﺰ ﺟﺎدو و ﺟﻨﺒﻞ ﻣﻨﺤﻂ ﻧﺸﻮﻧﺪ: " و ﻣﻦ ﯾﺮوی ﻣﻌﺠﺰة ﺑﻐﯿﺮھﺎ ﻓﻼ ﺻﺤّ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ ﻧﺎ آﻧﮑﮫ ﭘﯿﺮوان او ﺑﮫ ﻓﺮھﻨﮓ اﯾﻦ را ﺑﮫ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﯽ ﻧ ﮔﯿﺮ ﺑﮫ ظﮭﻮر ﺑﻌﺪ را ﻣﻼﮐﯽ ﺑﺮای ﻗﺒﻮل ﯾﺎ ردّ او ﺑ ﮫ ﺣﺴﺎب ﻧﯿﺎورﻧﺪ ﺑﻠﮑﮫ ﮐﻼم اﻟﮭﯽ را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ و ﺑﮫ آن

ﺛﺎﻧﯿﺎً

ﻧﺪ

ﺛﺎﻟﺜﺎً ﻣﯽ ﻣﯽ ﻞ

ﺣﻀﺮت

ﺣﻀﺮت

ﻧﻤﯽ ﻣﯽ

ﺣﺮام ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.

و اﻗﺮار

ده ﻟﻌﻞّ

4